پتانسيل سيلاب و تعيين اولويت مناطق از نظر سيل‌خيزي براي مقابله با فرسايش در حوضه آبخيز حاجيلر

سيلاب از مخاطرات عمده محيطي است كه براي كنترل آن، شناسايي مناطق توليد سيل و اولويت ‌بندي آنها براي اقدامات آبخيزداري، مديريت منابع و سرمايه نقش اساسي دارد. همچنين برآورد ميزان رواناب مي تواند در كاهش خسارت سيل به محيط طبيعي و سازه‌ هاي انساني اهميت زيادي داشته باشد. در اين پژوهش، حوضه آبخيز حاجيلر از نظر توان سيل خيزي بررسي و براي برآورد رواناب، از روش منحني شماره (SCS-CN) استفاده شد. براي دست يافتن به هدف مذكور، نقشه‌هاي 1:100000 زمين شناسي، توپوگرافي، گروه هيدرولوژيكي خاك، تصاوير ماهواره ‌اي Sentinel2،Google Earth ، مدل ارتفاعي رقومي، داده هاي بارش و اطلاعات ميداني محدوده تهيه و زير حوضه ‌ها استخراج شد. با تلفيق داده ‌ها و اطلاعات بر اساس روش SCS، نقشه شماره منحني (CN) و نفوذ (S) حوضه تهيه شد. با محاسبه حداكثر رواناب 24 ساعته حوضه (Q) و تركيب لايه‌ هاي ورودي براي ساخت نقشه وضعيت سيل خيزي و به دست آمدن وزن نهايي آنها در محيط GIS، محدوده مطالعاتي بر اساس چارك هاي اول، دوم و سوم مقادير ارتفاع رواناب تعيين شد و در چهار دسته با خطر سيل خيزي خيلي زياد، زياد، متوسط و كم قرار گرفت. نتايج نشان داد كه نواحي مركزي با صد كيلومتر مربع از كل حوضه، توان سيلابي بسيار بالايي داشت. همچنين 542 كيلومتر مربع در محدوده خطر سيل خيزي بالا، 247 كيلومتر مربع در محدوده خطر سيل خيزي متوسط و 178 كيلومتر مربع در محدوده خطر سيل خيزي پايين واقع شده است. نتيجه به دست آمده نشان داد كه بالاترين حداكثر دبي اوج، مربوط به زير حوضه ‌هاي H33 و H18 با حجم 51.44 و 48.67 و كمترين آن، مربوط به زير حوضه ‌هاي H12 و H29 با حجم 3.77 و 3.86 متر مكعب در ثانيه است.