عنوان مقاله :
ارزيابي اثرات تغيير اقليم بر فرسايش و هدررفت خاك حوضه آبخيز ميناب
پديد آورندگان :
ميرزاده كوهشاهي ، فرزانه دانشگاه هرمزگان - دانشكده علوم انساني - گروه علوم جغرافيا , اكبريان ، محمد دانشگاه هرمزگان - دانشكده علوم انساني - گروه علوم جغرافيا , خوراني ، اسداله دانشگاه هرمزگان - دانشكده علوم انساني - گروه علوم جغرافيا
كليدواژه :
تغيير اقليم , حوضه ميناب , پيشيابي فرسايش , مخاطرات اقليمي , RUSLE
چكيده فارسي :
تغييرات اقليمي بر ويژگيهاي حوضههاي آبخيز تأثيراتي بهجا ميگذارد كه بهنوبه خود به تغيير در فرسايش و رسوب حوضه منجر ميشود. اين پژوهش با تأكيد بر نقش عامل فرسايندگي باران، با استفاده از دادههاي ايستگاهي بارش، دادههاي خروجي دو مدل BCC-CSM2-MR و CanESM5، گزارش پنجم، سناريوهاي 2.6، 4.5، 8.5 و مدل RUSLE به برآورد و پيشيابي تغييرات فرسايش خاك در حوضه آبخيز ميناب پرداخته شد. عوامل مدل RUSLE محاسبه و مدل براي سالهاي 2010 و 2019 اجرا شد. در مرحله بعد براي تعيين اثر تغيير اقليم بر فرسايندگي بارش، از مدلهاي اقليمي استفاده شد. براي ارزيابي مدلهاي اقليمي نيز نتايج پيشيابي مدلها در سال 2010 و 2019 استخراج شد، سپس با استفاده از دادههاي واقعي و معيارهاي RMSE و MAE به ارزيابي خطاي مدلها و سناريوها پرداخته شد. نتايج نشان داد كه ميانگين لايه فرسايندگي باران از 41.57 در سال 2010 به 52.01 در سال 2020 افزايش داشت. خروجي دو مدل BCC-CSM2-MR و CanESM5 نيز از افزايش ميزان فرسايندگي بارش در سال 2040 حكايت داشت. ميانگين فرسايش در سال 2010، 13.8 تن بر هكتار در سال بود كه در سال 2020 با 23 درصد افزايش به 17.0 تن بر هكتار در سال افزايش يافت و پيشيابي شد كه در سال 2040 با 25 درصد افزايش نسبت به 2010، به 17.3 تن بر هكتار در سال افزايش خواهد يافت. بر طبق نتايج، در آينده نزديك (2040) فرسايش در بخشهاي شمالي و كوهستاني حوضه آبخيز ميناب افزايش مييابد. به نظر ميرسد دو عامل LS و R، مهمترين عوامل مدل RUSLE است كه بر تغييرات مكاني ـ زماني فرسايش در اين حوضه مؤثر مي باشد. LS متأثر از ويژگيهاي شيب حوضه از جنوب به شمال افزايش خواهد يافت، ولي فاقد تغييرات زماني خواهد بود. R نيز متأثر از تغيير اقليم، در سال 2040 نسبت به دوره قبل افزايش خواهد داشت و به افزايش فرسايش در سال 2040 منجر خواهد شد.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي فرسايش محيطي
عنوان نشريه :
پژوهش هاي فرسايش محيطي