برخي تغييرات رويشي و عملكرد گونه‌هاي گندم با سطوح پلوئيدي مختلف تحت تنش شوري و آب مغناطيسي

اهداف: شوري آب آبياري از مهم‌ترين عوامل محدودكننده توليد گياهان زراعي در مناطق خشك و نيمه‌خشك دنيا است. راهكارهايي براي كاهش اين مشكل پيشنهاد شده‌اند كه اغلب اين روش‌ها بر پايه تصفيه آب و هزينه‌بر هستند. از طرفي استفاده از شيوه‌هاي جديد مانند آب مغناطيسي در افزايش عملكرد گياهان زراعي مطرح مي‌باشد.بنابراين، هدف از اين پژوهش ارزيابي خصوصيات اندام هوايي گونه هاي مختلف گندم با سطوح پلوئيدي مختلف تحت كاربرد آب مغناطيسي و تنش شوري مي باشد. مواد و روش‌ها: اين آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1398 در مزرعه تحقيقاتي اداره باغباني و فضاي سبز دانشگاه تبريز اجرا شد. عامل اول نوع آب (معمولي و مغناطيسي)، عامل دوم شوري آب آبياري در سه سطح صفر، 3 و 6 دسي‌زيمنس بر متر (كلريد سديم) و عامل سوم گونه‌ها و ارقام گندم شامل ديپلوئيد، تتراپلوئيد (گندم دوروم ارقام ساوز، پرشين و دهدشت) و هگزاپلوئيد (گندم نان ارقام چمران، كوه دشت) مي‌باشند.يافته‌ها: ميانگين شاخص كلروفيل برگ، صفات رويشي، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه گونه‌ها و ارقام گندم در شوري هاي متوسط و شديد كاهش معني‌داري پيدا كردند. مغناطيس كردن آب آبياري موجب تعديل اثرات منفي تنش شوري بر شاخص كلروفيل برگ، برخي صفات رويشي و عملكرد دانه گندم شد. ميانگين صفات اندازه‌گيري شده برتري ارقام كوهدشت و چمران را در مقايسه با ساير گونه‌هاي گندم در سطوح مختلف شوري نشان داد.نتيجه‌گيري: بنابراين، بر اساس نتايج به دست آمده مي‌توان عنوان كرد كه پيش تيمار آب شور با ميدان مغناطيسي مشخص و استفاده از ارقام مناسب مانند كوهدشت و چمران، سبب بهبود عملكرد گندم به ترتيب به ميزان 31/1 و 34/4 درصد مي‌شود.