بررسي ميزان دُز معادل پرتوي ايكس در مراكز راديولوژي شهر زاهدان در سال 1396

مقدمه: باوجود اينكه پرتوهاي يون‌ساز براي جمعيت جهاني مفيد هستند، اما خطرات ناشي از اثرات تصادفي و قطعي، محافظت از بيماران در برابر آسيب‌هاي احتمالي را ضروري مي‌سازد. اين مطالعه با هدف بررسي ميزان دُز معادل پرتو‌ي ايكس در مراكز راديولوژي، در شهر زاهدان سال 1396 انجام گرفته است.روش‌ها: اين مطالعه‌ي توصيفي‌مقطعي در بخش‌هاي راديولوژي و دندان‌پزشكي و سالن‌هاي انتظار اين بخش‌ها انجام شد. روش نمونه‌گيري سرشماري است. در مطالعه‌ي حاضر شش مركز راديولوژي، چهار بيمارستان دولتي و سيزده مطب دندان‌پزشكي بررسي شدند. ميزان پرتو‌ي ايكس دستگاه پرتوسنج محيطي «MKS-05 ―TERRA» بر حسب μSv/h  سنجيده شد و داده‌ها نيز با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ي 22 تجزيه و تحليل شدند.يافته‌ها: بيشترين و كمترين ميانگين دُز دريافتي به‌ترتيب مربوط به اپراتور دستگاه‌ها در بيمارستان‌هاي دولتي (0.36 ± 0.06 µsv/hr) و كاركنان بخش دندان‌پزشكي (0.06 ± 0.01 µsv/hr) بود كه پايين‌تر از حد مجاز است. ميزان مواجهه‌ي كاركنان برخي از بخش‌هاي راديولوژي بيمارستان‌ها μSv/h 0.55 و بالاتر از حد مجاز به دست آمد. بيشترين ميزان پرتو‌ي دريافتي توسط اپراتور دستگاه‌ها در راديوگرافي دندان، قفسه‌ي سينه و لمبوساكرال ارزيابي گرديد.نتيجه‌گيري: با‌توجه‌به اينكه ميزان دُز مواجهه براي برخي از كاركنان بخش راديولوژي كه به‌طور غيرمستقيم و مداوم با پرتو‌ در تماس هستند بيش از حد مجاز توصيه شده است، انجام اقدامات حفاظتي از قبيل رعايت فاصله مناسب كاركنان از اتاق راديوگرافي، بازبيني و حفاظ‌گذاري مناسب و پايش دُز مواجهه براي اين گروه از كاركنان ضروري است.