بررسي تأثير اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي تراز مالي صنعت برق ايران بر مبناي ارائه يك مدل شبيه سازي از كاركرد اين بازار

مقاله حاضر به بررسي تأثير اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي بر متغيرهاي كليدي بازار برق ايران (متوسط قيمت برق و تراز مالي صنعت برق) بر مبناي ارائه يك مدل شبيه سازي از كاركرد اين بازار اختصاص دارد. در اين راستا ابتدا بازار برق ايران با استفاده از مدلي كه در آن وجود يا عدم وجود رقابت در بازار برق مبتني بر ميزان ضريب ذخيره نيروگاهي در دسترس در هر ساعت مي باشد، مورد شبيه سازي قرار گرفته و ضريب ذخيره بحراني مربوطه بر اساس كاركرد واقعي بازار برق ايران مورد احصاء قرار گرفته است.با توجه به قرار داشتن سقف و نرخ پايه آمادگي بازار برق در سطحي نازل تر از سطحي كه موجب ايجاد علايم لازم براي سرمايه گذاري بهينه در ظرفيت نيروگاهي گردد، سقف و نرخ پايه آمادگي فعلي بازار نقطه شروع مناسبي براي بررسي اثرات اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي بر متغيرهاي مورد بررسي (متوسط قيمت بازار برق و تراز مالي صنعت برق) به شمار نمي رود. بر اين اساس قبل از بررسي اثرات اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي بر متغيرهاي مورد بررسي، سقف و نرخ پايه آمادگي بازار، بر اساس مدل شبيه سازي ارائه شده مورد تعديل قرار گرفته است. محاسبات انجام شده حاكي از آن است كه اصلاح سقف قيمت بازار برق به گونه اي كه بتواند علايم لازم براي سرمايه گذاري در ظرفيت مكفي نيروگاهي در شبكه برق كشور را ايجاد كند، مستلزم افزايش آن از حدود 417 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت به حدود 570 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت مي باشد. در اين حالت متوسط قيمت بازار عمده فروشي برق از حدود 600 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت به حدود 706 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت افزايش پيدا مي نمايد. اجراي اين سياست بار مالي در حدود 29894 ميليارد ريال را به وزارت نيرو تحميل مي نمايد. با توجه به اينكه در بازارهاي داراي سقف (و پرداخت بابت آمادگي) اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي مستلزم اصلاح متناسب در سقف قيمت بازار مي باشد، اثرات ناشي از اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي بر متغيرهاي مورد بررسي ، بواسطه تأثير آن بر سقف قيمت بازار برق (و با فرض اصلاح متناسب سقف قيمت بازار برق توسط نهاد تنظيم مقررات بخش برق (هيئت  تنظيم بازار برق)) مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفته است. تأثير اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي بر متغيرهاي مورد بررسي با اعمال سه سناريوي مختلف در رابطه با اصلاح قيمت سوخت نيروگاهي صورت پذيرفته است. قيمت گاز مورد استفاده در صنعت پتروشيمي (به عنوان خوراك اين واحدها)،  قيمت صادراتي گاز به كشور تركيه، و حد كمينه پيش بيني شده در قانون هدفمندي يارانه ها در رابطه با قيمت گاز طبيعي، سناريوهاي مختلف مورد استفاده براي اصلاح  قيمت گاز مصرفي نيروگاههاي كشور مي باشند. اجرايي شدن سناريوهاي فوق موجب افزايش سقف بازار از 570 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت به 1783، 3655 و 2830 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت به ترتيب سناريوهاي فوق خواهد گرديد. متوسط قيمت بازار  تعديل شده، متناسب با تعديل صورت گرفته در سقف قيمت بازار (به ترتيب سناريوهاي فوق) به ترتيب معادل 1922، 3801 و 2973 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت خواهد بود. همچنين بار مالي متناظر با هذ كدام از سناريوها به ترتيب معادل 61717، 156574 و 114866 ميليارد ريال خواهد بود.