مقايسه درمان شناختي-رفتاري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر افكار پارانوئيدي در زنان مبتلا به افسردگي پس ‌از زايمان

هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي درمان‌هاي شناختي-رفتاري و مبتني بر پذيرش و تعهد بر افكار پارانوئيدي در زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان بود. روش پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون- پيگيري سه‌ماهه با گروه كنترل و با هدف كاربردي بود. جامعه ‌آماري شامل زنان مبتلا به افسردگي پس‌ از زايمان بود كه در سال 98 به مراكز سلامت غرب استان البرز مراجعه كرده بودند. 45 نفر از مراجعان كه افسردگي آن‌ها با مقياس افسردگي پس از زايمان ادينبورگ (EPDS) تأييد شد، به روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و به روش نمونه‌گيري تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل (هر گروه 15 نفر) جاي‌دهي شدند. گروه‌ها براي پيش‌آزمون-پس‌آزمون-پيگيري به نسخه فارسي مقياس افكار پارانوئيدي گرين (GPTS) به‌صورت داوطلبانه پاسخ دادند. بعد از پيش‌آزمون، اعضاي گروه آزمايش 1 درمان شناختي-رفتاري و گروه آزمايش 2 درمان مبتني بر پذيرش و تعهد دريافت ‌كردند، اما گروه كنترل هيچ نوع مداخله‌اي را دريافت ‌نكرد. از روش تحليل‌ كوواريانس و آزمون تعقيبي بونفروني، با نرم‌افزار 24-SPSS استفاده‌ شد. ميانگين و انحراف ‌معيار افكار پارانوئيدي، در پيش‌آزمون 10.76±116.76، در پس‌آزمون 12.31±106.29 و در پيگيري 21.38±99.04 بود. همچنين ميانگين نمرات در گروه‌هاي پس‌آزمون و پيگيري در گروه‌هاي آزمايش شناختي-رفتاري و پذيرش و تعهد، كمتر از گروه كنترل بوده ‌است. تفاوت ميانگين بين گروه‌هاي آزمايش شناختي-رفتاري با گروه كنترل، معنادار نبوده (P=0/158)، اما تفاوت ميانگين بين گروه‌هاي آزمايش درمان مبتني بر پذيرش و تعهد با گروه كنترل، معنادار بوده ‌است (P=0/000). در مرحله پيگيري نيز نتايج تكرار شد. با توجه به اثربخشي معنادار درمان مبتني‌ بر پذيرش و تعهد پيشنهاد مي‌شود اين درمان، براي كاهش افكار پارانوئيدي در زنان مبتلا به افسردگي پس ‌از زايمان، درمان ترجيحي درنظر گرفته شود.