پراگماتيسم، طبيعت ‌گرايي و چالش حفظ هنجارمندي: مجادلۀ ريچارد رورتي و هيلاري پاتنم

ريچارد رورتي در پي چرخش زباني و روي آوردن به پراگماتيسم ، تفسيري زمينه‌گرايانه از نسبت صدق و توجيه به دست مي‌دهد و هرگونه كاركرد محتواييِ مفاهيمي چون صدق و توجيه را وراي رويّه‌هاي توجيهيِ مقيّد به زمينه، منكر مي‌شود. در مقابل، هيلاري پاتنم كه تا حدودي با گرايش‌هاي نوپراگماتيستي رورتي همسو است، معتقد است در عين التزام به پراگماتيسم بايد راهي براي تبيين ماهيت تعالي‌جويانۀ مفاهيمي چون صدق و توجيه فراهم كرد، وگرنه اين مفاهيم بار هنجاري خود را از دست مي‌دهند. پاتنم همچنين به تلاش‌هاي رورتي براي تفسير طبيعت‌گرايانه و جامعه‌شناسانۀ امر هنجاري خرده مي‌گيرد و نتيجۀ آن را چيزي جز بي‌معنا شدنِ مفاهيمي چون «اصلاح» و «پيشرفت» نمي‌داند. در اين مقاله، مي‌كوشم نشان دهم كه چگونه بخشي از انتقادهاي پاتنم، رورتي را از طبيعت‌گرايي پرشوري كه در آثار اوليه‌اش ديده مي‌شود منصرف مي‌كند و او را متقاعد مي‌سازد كه به جاي تأكيد بر يك طبيعت‌گرايي تمام‌عيار، بر نوعي كثرت‌گرايي واژگاني تأكيد كند. هم چنين او در آثار متأخر خود و در پي پاسخ به انتقادهاي پاتنم ميكوشد از طريق بازتفسير مفاهيمي چون تعالي و ايدئال سازي راهي بر نجات مفاهيم هنجاري اصلاح و پيشرفت در عين التزام به زمينه گرايي فراهم آورد .