ارزيابي مخاطرۀ آلودگي منابع آب شهر ياسوج در اثر تخليۀ زباله

پژوهش حاضر بر‌مبناي پايش ميداني با هدف بررسي و ارزيابي شدت آلودگي احتمالي منابع آب سطحي و زيرزميني اطراف محل تخليۀ زبالۀ شهر ياسوج طي يك دورۀ دوازده‌ماهه براي معرفي راهكارهاي مديريتي انجام گرفت. بدين منظور پس از تشريح مورفولوژي منطقه و بازديدهاي چندگانه، از چاه‌هاي آب شرب حفرشده در آبخوان كارستي، آبراهۀ شرقي و غربي محل تخليۀ زباله، مخزن سد شاه‌قاسم و دو چشمۀ سرابتاوه و پريكدان به‌صورت ماهانه طي يك سال نمونه‌برداري شد. نمونه‌ها براي سنجش ويژگي‌هاي هيدروشيمي شامل كدورت، pH، هدايت الكتريكي، كاتيون‌ها (سديم، منيزيم، پتاسيم، كلسيم)، آنيون‌ها (كلر، بي‌كربنات، سولفات، نيترات، فسفات)، فلزات سنگين (آرسنيك، آهن، مس، روي، جيوه، كروم، كادميوم، نيكل، سرب)، اكسيژن محلول، BOD و TDS و مقايسۀ آن با مقادير حد مجاز در استاندارد ملي آب شرب ايران و سازمان بهداشت جهاني به آزمايشگاه منتقل شدند. نتايج نشان داد كه با وجود مطلوب بودن بسياري از ويژگي‌هاي فيزيكوشيميايي آب شرب پمپاژي از آبخوان كارستي تنگۀ كنارۀ ياسوج، برخي از ويژگي‌هاي بسيار خطرناك تعدادي از چاه‌ها طي چند ماه سال بيشتر از حد مجاز بوده است. نتايج آناليز نمونه‌هاي منابع آب سطحي نيز نشان داد كه شيرابۀ حاصل از پسماندهاي محل تخليۀ زبالۀ شهر ياسوج تأثير زيادي بر جريان آب آبراهه در مسير دفنگاه داشته است؛ همچنين نتايج آناليز نمونه‌هاي آب چشمه‌ها نشان از افزايش مقدار برخي از فلزات سنگين دارد. برمبناي نتايج اين پژوهش، منابع آب سطحي و زيرزميني اطراف محل تخليۀ زبالۀ شهر ياسوج از آلاينده‌هاي موجود در پسماندها متأثر شده است، به‌طوري كه در فصل بارش از شدت بيشتري نيز برخوردار است؛ بنابراين با تعيين نوع، شدت و زمان آلايندگي، راهكارهاي مديريتي ويژه‌اي را مي‌توان براي كاهش مخاطرۀ آلودگي منابع آب ارائه كرد.