تبيين جمعيت‌ شناسي شيراز در دوره ايلخانان مغول (623 ق-736ق)

يكي از مهم‌ترين پيامدهاي يورش و استيلاي مغولان بر ايران در قرن هفتم هجري (13م) نوسانات شديد جمعيتي در ايالت‌هاي مختلف بود. در اين ميان شيراز به‌عنوان مركز ايالت پارس در زير فرمان اتابكان فارس، علي‌رغم نبود وحدت سياسي و تفرقۀ داخلي توانست از يورش وايرنگر مغول و تبعات ناشي از آن در امان بماند. اين مقاله بر آن است تا ساختار جمعيتي و عوامل تأثيرگذار بر رشد و كاهش جمعيت شيراز را به روش توصيفي تحليلي و براساس اطلاعات كتابخانه‌اي و ميداني (گورستان‌ها) بررسي كند. يافته‌هاي اين بررسي نشان مي‌دهد كه شيراز تا روزگار اتابك ابوبكر به‌دليل هجوم مهاجران از شهرهاي بزرگ آسيب‌ديده از حملات مغولان و امنيت داخلي شاهد افزايش جمعيت بود. اما جنگ‌ها و ناامني‌ها پس از اتابك ابوبكر رخ داد. حملات نكودريان (6۷۷ و 6۸۰ ق)، قحطي (۶۸۰ق) و بيماري‌هاي واگيردار ( 698 ق) و... از ميزان جمعيت شيراز كاست و جمعيت سير نزولي گرفت اما در زمان ابواسحاق اينجو (۷۵۲-۷۲۵). ابن‌بطوطه شيراز را پرجمعيت و پررونق يافت.