نقشه پراكنش عناصر پرتوزا و ارزيابي دز جذبي و آلودگي هسته اي در شبه جزيره ميانكاله، شمال ايران

زمينه و هدف: در اين پژوهش به منظور ارزيابي ميزان تابش محيطي و به دست آوردن ميزان تاثيرات گسترش صنايع از جمله پتروشيمي بر ايجاد آلودگي هسته اي، فعاليت ويژه عناصر پرتوزا و ميزان دز جذبي در شبه جزيره ميانكاله در شمال ايران در جنوب شرقي درياي خزر اندازه گيري شد. روش بررسي: 43 نمونه شامل 13 نمونه آب و 30 نمونه رسوب از سواحل شمالي و جنوبي شبه جزيره ميانكاله جمع آوري و فعاليت ويژه عناصر پرتوزا در نمونه ها با استفاده از آشكارساز فوق خالص ژرمانيومي اندازه گيري شد. نقشه توزيع فعاليت عناصر پرتوزا با استفاده از نرم افزار GIS ترسيم شد. نمونه برداري در تابستان 1400 انجام شد. يافته ها: ميانگين فعاليت ويژه 40K، 226Th، 232Ra و 137Cs در نمونه هاي رسوبي به ترتيب 1.62±18.17، 1.36±16.21، 9.45±266.28 و 0.27±2.61 و ميانگين فعاليت ويژه 232Th، 226Ra و 40K در نمونه هاي آبي به ترتيب 0.12±0.78، 0.75±5.39 و 1.79±17.89 بكرل بر كيلوگرم به دست آمد. ميانگين دز جذبي نيز 1.91±28.73 نانوگري برساعت محاسبه شد. بحث و نتيجه گيري: فعاليت هسته هاي پرتوزاي طبيعي كمتر از مقدار ميانگين جهاني بود. مقدار دز جذبي در اين منطقه در حد مجاز است. ميانگين غلظت عناصر پرتوزا در نمونه هاي آب ساحل جنوبي شبه جزيره ميانكاله بيشتر از ساحل شمالي آن كه در مجاورت درياي خزر است مي باشد. اما غلظت 232Th، 226Ra و 40K در رسوبات ساحل  شمالي بيشتر از ساحل جنوبي است. غلظت 137Cs در ساحل جنوبي شبه جزيره ميانكاله كه در ناحيه خشك قرار دارد به علت نبود جريان آب از بقيه نقاط بيشتر است.