امكان‌سنجي بازيابي روي موجود در كيك (پسماند) تصفيه گرم به‌عنوان راهكاري عملي جهت رفع مشكلات زيست محيطي در صنعت روي

زمينه و هدف: كيك حاصل از تصفيه گرم كارخانجات توليد روي تقريبا حاوي 16 تا 24% روي و ساير فلزات مضر مانند كبالت مي باشد كه رهاسازي آن در محيط زيست مي تواند اثرات زيان باري را بوجود آورد. اين آلودگي ها به عنوان يكي از دغدغه هاي اصلي اين صنعت مطرح مي با شد، فلذا هدف از اين كار حذف ناخالصي كبالت با روش سمنتاسيون و استفاده مجدد از روي بازيابي شده مي باشد. روش بررسي: كار شامل سه مرحله ليچينگ كيك، بهينه سازي پارامترهاي موثر بر فرآيند به روش سطح پاسخ (RSM) و حذف ناخالصي كبالت مي باشد. با استفاده از RSM آزمايشات لازم طراحي و در نهايت شرايط بهينه تعيين شدند. يافته ها: با استفاده از نرم افزار ديزاين اكسپرت (DOE) پارامترهاي دما، غلظت پودر روي، زمان ماند و غلظت افزودني آنتيموان تري اكسيد بررسي شد. طبق نتايج حاصله، بيشترين تاثيرگذاري به ترتيب متعلق به مقدار پودر روي، دما، زمان و غلظت افزودني مي باشد. شرايط بهينه براي حذف كبالت شامل دماي 84 درجه سانتي گراد، غلظت 12.74 گرم بر ليتر از پودر روي، زمان ماند 118 دقيقه و غلظت 22.28 ميلي گرم بر ليتر از افزودني حاصل شد. تحت اين شرايط، ميزان ناخالصي كبالت به حد مجاز براي فرآيند الكتروليز مي رسد و مي توان از محلول حاصله، روي استحصال كرد. بحث و نتيجه گيري: با استفاده از روش سمنتاسيون حدود 75% روي موجود در كيك استحصال و ناخالصي كبالت حذف و در نهايت محلول روي حاصله به چرخه توليد روي بازگردانده مي شود. بنابراين علاوه بر حل بخشي از مشكلات زيست محيطي ناشي از كيك، بازيابي روي و كبالت از نظر اقتصادي داراي اهميت مي باشد.