ميسيون كردستان: بررسي فعاليت‌ ميسيونرهاي لوتري آمريكا در ساوجبلاغ مكري (از 1911م/1290ش تا 1937م/1316ش) (با تكيه بر مطالب ماهنامه كردستان ميشنري)

ميسيونرهاي لوتري آمريكايي از جمله گروههاي ميسيونري مسيحي بودند كه در دوران قاجار در نقاط مختلف ايران شروع به فعاليت كردند. سكونت اقليت‌هاي مذهبي مسيحي و يهودي در كردستان و همچنين ضرورت فعاليت‌هاي تبليغي در ميان كردها و تلاش براي ترويج دين مسيحيت در ميان آنها باعث شد تا از همان ابتدا انجمن‌هاي ميسيونري توجه ويژه‌اي به مناطق كردنشين داشته باشند. ولايت مكري به مركزيت شهر ساوجبلاغ (مهاباد كنوني) يكي از ولايات كردنشين ايران واقع در جنوب درياچه اروميه از جمله مناطقي بود كه در دوران قاجار مورد توجه گروههاي مختلف مسيونري قرار گرفت. ميسيون مسيحي لوتري آمريكايي موسوم به «ميسيون كردستان» از جمله فعالترين گروههاي تبليغي بود كه فعاليت‌هاي گسترده‌اي را در شهر ساوجبلاغ در دوران قاجار و اوايل پهلوي آغاز كرد. پژوهش حاضر بر آنست تا به شيوه توصيفي-تحليلي به اين پرسش پاسخ دهد كه ميسيون كردستان در دوره‌هاي مختلف فعاليت خويش در ساوجبلاغ چه اقداماتي را و با چه اهدافي انجام داده و واكنش اهالي نسبت به حضور و فعاليت‌هاي آنها چه بوده است؟ يافته‌هاي پژوهش نشانگر آنست كه شهر ساوجبلاغ به علت موقعيت مرزي، تجاري و سكونت اقليت‌هاي مذهبي و اتباع خارجي در آنجا اهميت بسياري براي ميسيونرهاي آمريكايي داشته و آنها در طي سه دوره حضورشان به منظور تسهيل فعاليت‌هاي تبليغي، اقدامات فرهنگي، پزشكي را در آن شهر انجام داده‌اند. هر چند در ابتدا حضور ميسيونرهاي آمريكايي با واكنش منفي اهالي روبرو شد اما به مرور زمان و با گسترش اقدامات بهداشتي و خدماتي، از ميزان مخالفت‌ها كاسته شد.