واكاوي شيوع اپيدمي وبا در باكو و عملكرد دولت روسيه تزاري (1892ميلادي)

شهر باكو با توجه به شبكه ريلي گسترده، خط كشتيراني مدرن و جمعيت زياد كارگران مهاجر، با شيوع وبا در تاريخ ششم ژوئن ۱۸۹۲، به كانون اصلي اين بيماري در منطقه تبديل شد. در نبود يك سيستم متمركز مقابله با بيماري‌هاي همه‌گير و ضعف زيرساخت‌هاي بهداشتي، با فرار ۷۵ درصد از مردم هراسان شهر باكو، كل منطقه قفقاز به‌سرعت درگير بيماري مسري وبا شد. مسئله اين است كه وضعيت اپيدمي وبا در سال ۱۸۹۲ در باكو چگونه بود و دولت روسيه چه عملكردي در اين مورد داشت؟ هدف اصلي اين پژوهش كه با رويكرد توصيفي- تحليلي و بر اساس منابع كتابخانه‌اي انجام شده است، تبيين شيوع وباي ۱۸۹۲ در باكو و عملكرد دولت روسيه تزاري در اين زمينه است. دستاورد اين پژوهش نشان مي‌دهد كه با آغاز بيماري وبا در ساحل شرقي درياي خزر، دولت روسيه اقدامي براي جلوگيري از رسيدن بيماري به شهر باكو انجام نداد. با رسيدن وبا به شهر باكو كه كمبود امكانات بهداشتي و بيمارستاني در آن مشهود بود، مقامات محلي منفعلانه رفتار كرده و اقدامات بهداشتي و درماني خاصي براي كنترل و درمان بيماري انجام ندادند. درصد بالاي مبتلايان و تلفات بيماري در شهر باكو در مقايسه با ديگر مناطق امپراطوري بيانگر عملكرد ضعيف مقامات دولتي در اين شهر است. فرار از شهر، واكنش مردم باكو به بيماري وبا و عملكرد ضعيف دولت در مديريت آن بود كه سبب شد اين شهر به كانون گسترش اين بيماري در قفقاز تبديل گردد.