تحليل چگونگي و آثار صدور قرار سقوط دعوا بعد ‌از ‌نقض حكم بدوي درمرحله تجديدنظر: كشف كاركردهاي متفاوت استرداد دعوا (مطالعه تطبيقي حقوق ايران و كامن لا)

چون ‌قرار سقوط دعوا در فاصله اعلام ختم رسيدگي تا صدور راي تجديدنظر صادر مي‌شود و قبل‌از‌آن دادگاه تجديدنظر رسيدگي اوليه خود را انجام و حكم بدوي را نقض كرده است اين سوال ايجاد مي‌شود كه آيا با‌ صدور قرار سقوط دعواي تجديدنظر حكم بدوي نقض‌شده احياء مي‌شود يا همچنان به‌طور‌نقض‌شده باقي مي‌ماند؟ در‌ پاسخ به‌نظر مي‌رسد بعد از نقض حكم بدوي اعم‌ازاينكه تجديدنظرخواه خواهان دعواي بدوي بوده يا خوانده آن باشد به‌استناد اصل وحدت رسيدگي، آن فقط خواهان بدوي است كه مي‌تواند دعوا را استرداد كند و با ‌صدور قرار سقوط دعوا در ‌مرحله تجديدنظر دعوا به‌طوركامل مختومه مي‌شود. اين‌اتفاق در‌ دادگاههايي كه پرونده بعد از نقض به‌آنها ارجاع شده نيز مي‌افتد. ولي اگر تجديدنظرخواه خوانده بدوي باشد او فقط قبل‌ازنقض راي بدوي مي‌تواند دعواي تجديدنظر را استرداد كند. آنچه گفته شد علاوه‌بر نقض حكم در‌مرحله تجديدنظر شامل نقض قرار در‌آن مرحله و نقض راي در ‌مراحل فرجامي و واخواهي نيز مي‌شود ولي به‌دلايل عملي به‌نحو‌ديگري در‌مراحل اعاده دادرسي يا اعتراض ثالث واقع مي‌شود. گرچه مي‌توان تصميم دادگاه تجديدنظر براي رسيدگي اوليه آن‌را هم راي دانست ولي استرداد دعوا پيش ‌از آن تصميم منجر به‌قرار سقوط دعوا نمي‌شود. پس نمي‌توان در ‌ديوان فرجامي هم انتظار صدور آن قرار را داشت. اين‌اتفاق علاوه‌بر قرار سقوط دعوا، شامل قرار رد دعوا هم مي‌شود. به‌اين‌ترتيب، كاركردهاي متفاوتي براي استرداد دعوا كشف مي‌شود.