عنوان مقاله :
ارائه تبييني بديل از انسان، ارزش و پول براساس رويكردي جامعهشناسانه به انسان اقتصادي
پديد آورندگان :
رزم آهنگ ، مهدي دانشگاه تهران - دانشكده اقتصاد , سبحاني ، حسن دانشگاه تهران - دانشكده اقتصاد
كليدواژه :
اقتصاد نئوكلاسيك , فهم جامعهشناسانه از انسان اقتصادي , كنشگر اقتصادي , ارزش , قيمت , پول
چكيده فارسي :
اگرچه چارچوب والراسي بهعنوان مبناي نظريه خرد اقتصاد نئوكلاسيك در تبيين زيربناي «ارزش اقتصادي»، ترجيحات كنشگران اقتصادي (با ماهيت مقولههاي ذهني) را وارد محاسبات خود ميكند، اما چون اين ترجيحات را ثابت، رتبهبنديشده و غيرمرتبط با كنش ساير انسانها در نظر ميگيرد؛ درنهايت مقاديري از ارزش را به كالاهاي مختلف نسبت ميدهد كه اين مقادير را ميتوان ارزشِ انضمامي و ذاتي كالاها دانست. در اين نگاه، پول موجوديتي ثانويه و صرفاً شمارندۀ ارزش ذاتي كالاها برداشت شده كه بهعنوان يك «واسطه خنثي» مبادله كالاهاي واجد ارزشهاي ذاتي را تسهيل ميكند؛ در مقابل در اين پژوهش در راستاي ارائه تبييني بديل از ارزش و پول، رويكردي جامعهشناسانه مورد استناد قرار ميگيرد. سؤال مشخص پژوهش حاضر آن است كه آيا هر كالا واجد يك ارزش ذاتي و بنيادينِ يكتا است؟ در راستاي پاسخ به اين پرسش و با استفاده از روش كتابخانهاي و اسنادي، فهمي جامعهشناسانه از انسان اقتصادي ارائه ميشود؛ بهگونهاي كه چنانچه كنش انسان در بستر جامعه تحليل شود، نتايجي با ماهيتي متفاوت به دست خواهد آمد. نتيجه پژوهش آن است كه ارزش، واقعيت عينيِ مجزا از مبادله و ويژگي ذاتي كالا به شمار نميرود بلكه ارزش، انگارهاي ذهني و برخاسته از كنش و قضاوت جمعي است و تنها پول است كه ميتواند ارزشگذاري كالاها را تجسم ملموس دهد و از راه ارجاع به مجموعه قيمتها، مبادلات بازاري را ميسّر كند. ويژگي منحصربهفرد پول آن است كه به مفهوم ارزش اقتصادي، تجسم فيزيكي ميدهد و به دنبال آن، بازارها متولد ميشوند. دلالت اصلي پژوهش آن است كه برخلاف چارچوب نظري نئوكلاسيك، اينگونه نيست كه هر كالا واجد يك ارزش ذاتي و بنيادينِ يكتا باشد.
عنوان نشريه :
روش شناسي علوم انساني
عنوان نشريه :
روش شناسي علوم انساني