بررسي‌ عوامل‌ روانشناسي‌ تاثيرگذار بر قصد فردي‌ در هر يك از روش‌هاي مديريت‌ سود: كاربست تئوري رفتار برنامه ريزي شده

علي‌رغم تعداد روزافزون مطالعات در مورد مديريت سود، شواهد چنداني در مورد نقش تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده به‌عنوان ويژگي رفتاري مهم افراد در اقدام به مديريت سود وجود ندارد. بر اين اساس، هدف پژوهش طراحي، توسعه و آزمون مدل رفتاري مديريت سود با كاربست تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده بر اساس ويژگي‌هاي روانشناسي بود‌ه ‌است تا به صورت تجربي نشان دهد كه نگرش، هنجارهاي ذهني، كنترل ادراكي و تعهد اخلاقي افراد نسبت به مديريت سود چه تأثيري بر قصد آن‌ها در اقدام به روش‌هاي مختلف مديريت سود دارد. ابزار پژوهش را طرح آزمايشگاهي با سه سناريوي مديريت سود واقعي، مديريت سود با انتخاب رويه‌هاي حسابداري و مديريت سود با دست‌كاري اقلام تعهدي و پرسشنامه استاندارد تئوري رفتار برنامه‌ريزي تشكيل داد‌ه ‌است. داده‌هاي اين پژوهش از 278 پرسشنامه  استخراج شده است كه توسط دانشجويان مديريت كسب و كار در سال 1400-1401 تكميل شده است. دانشجويان به روش نمونه‌ گيري دردسترس انتخاب شده‌ اند. براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از آزمون كروكسال – واليس (آزمونH) و معادلات ساختاري استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌ دهد اختلاف معناداري بين نگرش افراد، هنجارهاي ذهني، كنترل ادراكي و تعهد اخلاقي افراد نسبت به روش‌هاي مختلف مديريت سود وجود دارد. همچنين؛ نتايج حاكي از آن است كه مدل قصد مديريت سود با استفاده از تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده در هر سه سناريوي مديريت سود معنادار است و نگرش، هنجارهاي ذهني و كنترل ادراكي و تعهد اخلاقي افراد نسبت به مديريت سود بر قصد آن‌ها در اقدام به مديريت سود تأثير معناداري دارند. نتايج حاصل از كاربست تئوري رفتار برنامه‌ريزي شده جهت پيش‌بيني اقدام افراد به مديريت سود را مي‌توان در تدوين برنامه ‌هاي آموزشي، استاندارد گذاري و همچنين تقويت بكارگيري مكانيزم‌هاي كنترل داخلي در شركت‌ها بكار برد.