تحليل فرايند واجي حذف در گفتار كودكان بلوچ‌ زبان كم‌ شنوا براساس واج‌ شناسي‌ خودواحد

كودكان كم ‌شنواي بلوچ‌ زبان همچون ديگر كودكان كم ‌شنوا به دليل اختلالات شنوايي به كاربرد فرايندهاي واجي و ساده‌سازي واژ‌ه‌ها در گفتار تمايل دارند. اين در حالي است كه با وجود زبان معيار، نقش گويش‌ها در تشخيص اختلالات شنوايي و آموزش توليد بدون نقص آواها به اين كودكان ناديده گرفته مي‌شود و عملاً فرايند آموزش اين كودكان محدود به زبان معيار مي­شود. در اين ‌راستا، هدف پژوهش حاضر بررسي فرايند واجي حذف در گفتار كودكان كم‌شنوا با گويش بلوچي سرحدي براساس نظرية واج‌شناسي‌ خودواحد در جهت تقويت بنيان­هاي زبان بلوچي در ميان اين بخش از كودكان به عنوان زبان مادري ايشان و ارائة الگوي در دسترس براي گفتار‌درمان‌گران استان سيستان و بلوچستان است. اين پژوهش توصيفي-تحليلي است. به منظور انجام پژوهش حاضر 8 دختر و 8 پسر كم‌شنوا با گويش سرحدي ساكن زاهدان به صورت تصادفي انتخاب شدند. داده‌هاي زباني از طريق كتابچة محقق ساخته جمع‌آوري و سپس آوانگاري شد. فرايندهاي موجود در گفتار اين افراد براساس اصل قطع مك‌كارتي (1988) بررسي و توصيف شد. يافته‌ها نشان داد كه كودكان كم‌شنواي بلوچ‌زبان تمايل به حذف همخوان‌هاي بدنه‌اي-پسين در آغاز هجا دارند، در محيطي كه بعد از اين همخوان‌ها واكه پسين حضور داشته باشد. همچنين، اين كودكان در برخي موارد به حذف همخوان پايانه تك‌همخواني دست مي‌زنند و در فرايند كاهش خوشه، گرايش به حفظ همخوان رسا و بي‌نشان دارند. در نهايت، بي‌واك‌شدگي پايان واژه نيز در گفتار آن‌ها مشاهده شد.