كليدواژه :
كيفيت آب زيرزميني , متغيرهاي هيدروژئوشيميايي , نفوذ شوراب , تحليل آماري , پلاياي ميقان اراك
چكيده فارسي :
پلاياي ميقان در حوضه آبريز اراك مهمترين قطب استخراج سولفات سديم در ايران است. پلايا از دو بخش جزيره در مركز و درياچه در حاشيه تشكيل شده است. استخراج سولفات سديم در جزيره با تشكيل حوضچه هاي مصنوعي همراه است. پساب شركت سولفات سديم و فاضلاب تصفيه شده مهمترين منابع آب سطحي پلاياي ميقان هستند. تأثير نوسانات شوراب بر كيفيت آب چاه هاي كشاورزي حاشيه پلايا از اهداف مقاله است. استفاده از آمار تك و چند متغيره نظير آزمون مقايسه ميانگين ها، تحليل عاملي، خوشه اي و متمايزكننده جهت مقايسه شوراب پلايا با منابع آب زيرزميني استفاده شد. در 22 نمونه مقدار متغيرهاي كيفي هدايت الكتريكي، قليائيت، جامد كل محلول، pH، كلسيم، منيزيم، پتاسيم، سديم، كلر، سولفات و بي كربنات تعيين گرديد. اختلاف در جامدات كل محلول، pH، سولفات و كلر، سه گروه آب نظير شوراب حوضچه، شوراب درياچه و آب زيرزميني به روش آمار چند متغيره مشخص نمود. تحليل چند متغيره نشان داد متغيرهاي كيفي از چند منشاء هستند. شوري آب پلاياي ميقان و آب زيرزميني مربوط به آنيون ها و كاتيون هايي بوده كه منشاء آن ها طبقات گچي و نمكي بخش شمالي، قليائيت و بي كربنات ناشي از انحلال سنگ هاي آهكي طبقات جنوبي حوضه آبريز ميقان است. تركيبات اخير حاصل آب هاي زيرزميني و ورود فاضلاب تصفيه شده شهري اراك به پلايا هستند. ارزيابي نمودار نسبت هاي سديم به كلر و نمودار گيبس حاكي از نفوذ آب شور پلاياي ميقان بر آب زيرزميني چاه هاي كشاورزي دشت خصوصاً در حاشيه پلايا است.
چكيده لاتين :
Mighan playa is the most important extraction point of sodium sulfate in Iran. The playa consists of two parts, the island in the center and the lake in the margin. Extraction of sodium sulfate on the island is associated with the formation of artificial ponds. Sodium sulfate company effluent and treated wastewater are the most important sources of surface water in Mighan playa. The effects of salinity over groundwater quality is one of the objectives in this article. The univariate and multivariate statistics such as mean comparison test, factor, cluster and discriminant analysis was used to compare saline playa with groundwater resources. In 22 samples, it was determined variables of electrical conductivity, alkalinity, total soluble solids, pH, calcium, magnesium, potassium, sodium, chlorine, sulfate and bicarbonate. It identified three water groups such as pond brine, lake brine and groundwater by differences in total soluble solids, pH, sulfate and chlorine. Multivariate analysis showed that qualitative variables are of several origins. The salinity of Mighan playa water and groundwater is related to anions and cations that originate from the gypsum and saline layers of the northern part, alkalinity and bicarbonate due to the dissolution of limestone in the southern floors of the Mighan catchment. Recent compounds are the result of groundwater and the entry of treated Arak municipal wastewater into the playa. Evaluation of the sodium to chlorine ratio and Gibbs diagram show the influence of infiltration Mighan playa saline water on the groundwater, especially in the playa margin.
