عوامل مؤثر بر ايجاد و بازتوليد نابرابري درآمد: مطالعه موردي هندوستان

نابرابري درآمد اين روزها توجه انديشمندان و حاكمان را به خود جلب كرده است. هريك از اين گروه‌ها كوشيده‌اند از دريچه نگاه خود به علل پيدايش و پايداري نابرابري درآمد بپردازند. آغاز هزاره سوم با تشديد نابرابري‌هاي درآمدي در درون كشورها همراه بود، و تلاش‌هاي جامعه جهاني كه پيش از آن توانسته بود در چارچوب سندهايي همچون اهداف توسعه هزاره و پايدار، فقر و گرسنگي مطلق را كاهش دهد، براي تعديل نابرابري درآمد تاكنون ناكام مانده است. شناخت علل استمرار نابرابري درآمد در اقتصادهاي مختلف در زماني‌كه نابرابري درآمد در اسناد مهمي همانند گزارش جهاني تهديدها، همسنگ تروريسم برآورد شده است، اهميت بسياري دارد. مهم‌ترين هدف اين پژوهش بررسي علل متني، نهادي و جهاني پايداري نابرابري درآمد در كشور هندوستان است كه به‌تازگي به نرخ رشد اقتصادي شگفت‌آوري رسيده است. از اين‌رو، در پرسش اصلي مطرح مي‌شود كه چگونه رشد و توسعه اقتصادي به ايجاد و پايداري نابرابري درآمد در هندوستان منجر شده است. در فرضيه استدلال مي‌شود كه مهم‌ترين عوامل اقتصادي تأثيرگذار بر نابرابري درآمد در هندوستان، تاكيد بر رشد اقتصادي و توجه ناكافي به برنامه‌هاي كاهش اين گونه نابرابري است. از روش مطالعه تك‌موردي استفاده شد تا با تحليل دقيق داده‌هاي آماري گردآوري‌شده از سوي پژوهشگران و ارائه‌شده در گزارش‌هاي بانك جهاني، افزون بر تحليل شواهد و اسناد تاريخي، ابعاد مختلف نابرابري درآمد هند بررسي شود. يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه هرچند عوامل گوناگوني همانند ريشه‌هاي نظام اجتماعي كاستي، رشد اقتصادي، جهاني‌شدن و ابزارهاي آن در بازتوليد نابرابري درآمد در هند مؤثر بوده‌اند، ولي دليل اصلي تأثيرگذاري اين عوامل را بايد در تغيير اولويت‌هاي دولت هندوستان و كنارگذاشتن اجراي برنامه‌هاي فقرزدايي و همسان‌سازي درآمد جستجو كرد.