بررسي پژوهش‌هاي بهره‌مند از پشتيباني صندوق حمايت از پژوهشگران و فناوران كشور در پايگاه‌هاي استنادي اسكوپوس و وب آو ساينس

هدف اصلي‏ پژوهش‏ حاضر، مطالعه ي‏ عملكرد پژ‏وهشي پژوهشگران مورد حمايت ‏صندوق‏ حمايت‏ از پژوهشگران‏ و فناوران ‏كشور در پايگاه‏هاي‏ استنادي ‏اسكوپوس و وب‏ آو‏ساينس از آغاز كار اين صندوق تاكنون است. پژوهش حاضر با روش توصيفي و با رويكرد علم ‏سنجي انجام شده است. براي پردازش داده‏ هاي اين پژوهش‏ از نرم ‏افزار‏هاي ‏هيست‏سايت، ووس‏‏ويور و امكانات ‏نرم ‏‏افزار اكسل استفاده شد و داده‏ ها ‏مورد تحليل‏ قرار گرفت. جامعه ي پژوهش را انتشارات ‏علمي نمايه شده پژوهشگران مورد حمايت صندوق در پايگاه ‏اسكوپوس به تعداد 10397 مدرك در تاريخ 14 ژوئن 2021 و در پايگاه ‏ساينس به تعداد 11530 مدرك در تاريخ 11 مي 2021 تشكيل مي‏دهد. يافته ‏هاي پژوهش نشان ‏داد كه انتشارات علمي منتج از پژوهش ‏هاي مورد حمايت در ‏‏صندوق‏ روند افزايشي داشته‏ و قالب عمده انتشارات علمي، مقاله ‏پژوهشي، مقاله مروري، مقاله‏ دادرسي، و فصل ‏كتاب بوده است. در ميان نويسندگان پُر‏توليد و پُراستناد، مسعود صلواتي با تعداد 325 مدرك در پايگاه‏ اسكوپوس و عباس شفيعي با تعداد 199 مدرك در پايگاه ‏وب‏‏ آو‏ساينس بوده ‏اند. بررسي شاخص چارك مجله‏ هاي منتشركننده ي مقاله‏ ها نشان داد كه 36.32 درصد از مقاله ‏ها ‏در نشريات‏ چارك اول و دوم منتشر شده‏اند ‏كه ‏كيفيت علمي مقاله‏ ها ‏را‏ نشان مي‏دهد. بر اساس اطلاعات پايگاه استنادي وب ‏‏آو‏ساينس بيشترين وابستگي شغلي پژوهشگران مورد حمايت صندوق از دانشگاه تهران، دانشگاه‏ تربيت مدرس و دانشگاه صنعتي شريف بوده ‏اند. در پايگاه اسكوپوس نيز بيشترين وابستگي شغلي و همكاري با صندوق در سطح ملي از آن دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشكي تهران و دانشگاه آزاد اسلامي بوده است. پژوهشگران مورد حمايت صندوق در سطح بين ‏المللي در پايگاه استنادي وب‏ آو‏ساينس بيشترين وابستگي سازماني و شغلي را از كشورهاي آمريكا، آلمان و كانادا داشته ‏اند. پژوهشگران مورد حمايت صندوق در سطح بين ‏المللي در پايگاه اسكوپوس نيز بيشترين وابستگي سازماني را از كشورهاي آمريكا، آلمان و كانادا داشته ‏اند. پژوهش حاضر نشان داد كه تعداد محدودي از پژوهشگران و دانشگاه‏ها بيشترين حمايت‏ها را از طرف صندوق را دريافت نموده ‏اند و ‏بيشترين مقاله‏ هاي علمي را منتشر كرده ‏اند. بنابراين، پيشنهاد مي‏شود صندوق يك‏سري تشويقي‏ هاي متفاوت‏ تر براي پژوهشگران مناطق دورافتاده با امكانات كم داشته باشد تا آنها هم بتوانند با حمايت صندوق، ايده ‏هاي ناب خود را اجراء كنند. همچنين طبق يافته‏ هاي پژوهش، موضوعاتي مثل شيمي، و فيزيك بيشتر مورد توجه صندوق بوده ‏اند؛ و كمتر به حوزه ‏هاي مهندسي، فني، علوم انساني، و علوم اجتماعي توجه شده است. از اين‏رو، لازم است صندوق تدابيري براي موضوعاتي كه كمتر از سايرين مورد حمايت قرار گرفته ‏اند، بيانديشد.