پيش بيني تغييرات تخريب اراضي در كانون بحراني ريزگردي تحت تاثير پديده تغيير اقليم (مطالعه موردي: كانون ريزگرد جنوب شرق اهواز)

تغييراقليم پديده پيچيده اتمسفري- اقيانوسي در مقياس جهاني است. اين پديده توزيع نامناسب عوامل آب و هوايي، كاهش كيفيت منابع آب و خاك و در نهايت فرسايش و تخريب اراضي را به همراه دارد. اين مطالعه با هدف پيش بيني اثرات تغيير اقليم در روند تخريب اراضي و توسعه كانون ريزگردي، در كانون ريزگرد جنوب شرق خوزستان انجام گرفت. لذا از مدلهاي سه بعدي جفت شده اقيانوسي- اتمسفري AOGCM با نام HadCM3، براي شبيه سازي متغيرهاي اقليمي دما، باد، بارش و تبخير وتعرق؛ تحت سناريوهاي انتشار B2 و A2 استفاده گرديد. به منظور ريزمقياس نمايي داده هاي اقليمي روزانه، از مدل ريزمقياس نمايي SDSM و همچنين براي شبيه سازي روند تخريب اراضي، از مدل مدالوس اصلاح شده استفاده شد. نتايج بررسي سناريوهاي مختلف تغييراقليم نشان داد كه ميزان بارش در دوره آتي نسبت به دوره پايه تحت سناريوي A2 به ميزان 6.4 درصد افزايش و تحت سناريوي B2 به ميزان 4.8درصد افزايش مي‌يابد. هر دو سناريو به طور مشترك روندي افزايشي را براي دماي منطقه براي هر دو دوره، پيش‌بيني كردند. اما شيب اين افزايش تحت سناريوي  A2بيشتر از B2 بود. نتايج نشان داد كه با توجه به تغييرات بارش و دما، مقدار تبخير و تعرق در دوره آتي نسبت به دوره پايه تحت سناريوي A2 افزايشي معادل 14.3درصد و تحت سناريوي B2 نيز افزايشي معادل 9.1درصد خواهد داشت. بيشترين همبستگي مقادير مدل‌سازي شده و مشاهده شده در پارامترهاي بارش و دما (بين86 درصد تا 98درصد در تمامي مدل‌ها) بدست آمد. درنهايت تحقيق نشان داد در واحدهاي اراضي كانون ريزگرد جنوب شرقي اهواز، به طور متوسط تخريب اراضي در دوره آتي نسبت به دوره پايه تحت سناريوي B2  افزايشي به ميزان 2.63- 1/6درصد و تحت سناريوي A2 نيز به ميزان 2.94-2.34 درصد خواهد داشت. بنابراين، ميزان تخريب اراضي در اين منطقه تاحدودي متاثر از تغيير سناريوهاي تغييرات اقليم است. لذا عليرغم تاييد وجود پديده تغيير اقليم در كانون جنوب شرق اهواز، به نظر مي رسد، عوامل ديگري نظير عوامل مديريتي و انساني همچون توسعه تغييرات كاربري اراضي، تشديد فعاليت هاي انساني در منطقه مورد مطالعه نقش بارزتري نسبت به تغييرات اقليمي ايفا كرده اند.