مطالعه تطبيقي رضايت بزه‌ديده بر ايراد صدمه بدني در حقوق ايران و آلمان

حقوق كيفري ايران در خصوص رضايت بزه‌ديده بر ايراد صدمه بدني ساكت است و اغلب گفته مي‌شود كه رضايت بزه‌ديده بي‌تأثير است. در مقابل، ماده 228 قانون مجازات آلمان، رضايت بزه‌ديده را در صورتي كه رفتار خلاف اخلاق حسنه نباشد، مانع كيفر مرتكب مي‌داند. از لحاظ مباني قانون‌گذاري، رويكرد نسبت به رضايت تحت تأثير يكي از سه اصل محدودكننده مانند اصل ضرر، اصل پدرسالاري و اصل اخلاق‌گرايي حقوقي و حكم عدم تأثير رضايت، مبتني بر اصل ضرر و رويكرد حقوق آلمان، مبتني بر پدرسالاري مي‌باشند. در آلمان، علاوه بر رضايت كامل، مواردي مانند رضايت فرضي و مفروض نيز در حكم آن دانسته شده‌اند؛ حال آنكه در حقوق ايران، اين موارد معمولاً با ضرورت توجيه مي‌شوند. برخي مصاديق رضايت بزه‌ديده بر ايراد آسيب بدني از سوي افراد عادي شامل اَعمال پزشكي و شبه‌پزشكي مانند ختنه و خالكوبي و اَعمال ورزشي غير مجاز و رفتارهاي آزارگرايانه جنسي است. در حقوق آلمان در صورت وجود شرايط، رضايت، عنصر دوم جرم يعني غير قانوني بودن را زائل مي‌كند و كنشگر، مسئوليت مدني نيز نخواهد داشت. برعكس، موضع حقوق ايران در اين موارد سكوت است، ولي با توجه به قواعد عمومي، رضايت مجني‌عليه تأثيري بر تعزير مقرر براي جنايت بر عضو ندارد و در خصوص قصاص و ديه گفته شده كه مشهور فقها اعتقاد به سقوط قصاص و ديه دارند. به‌جاست كه قانون‌گذار ايراني موضع صريح‌تري پيرامون رضايت بر ايراد صدمه بدني اتخاذ نمايد و در برخي ابعاد مانند خالكوبي، با قانونمندسازي و در برخي حوزه‌ها مانند ختنه دختران، با جرم‌انگاري صريح، سياست جنايي مناسبي در پيش گيرد.