تأمل فلسفي آلبر كامو در ردّ كيفر مرگ

ورود درد و رنج بر جسم و روان انسان و تبلور آن در تحميلِ كيفر و شكلِ خاصي از آن به نام «اعدام»، همواره در گذر دوران، موضوع تأملات فلسفي در حوزه‌هاي مختلف بوده است؛ اينكه آيا ايراد شديدترين حالت درد و رنج بر ديگري در قالب كيفر مرگ‌ـ امري اخلاقي و موجه است؟ پاسخ به اين پرسش در بيشتر موارد با تكيه بر كاركردهاي اين كيفر بيان شده يا چون «شرّي ضروري»، به كار بردن آن از روي ناچاري اعلام شده و درستي اخلاقيِ ماهيت آن، كمتر مورد توجه قرار گرفته است. آلبر كامو از جمله اديبان و فيلسوفاني است كه به اين موضوع پرداخته وبُن‌مايه‌هاي انتقاد به مباني حقوقي ـ اخلاقي كيفر مرگ را مي‌توان در آثار متعدد او به نظاره نشست. در اين مقاله با روشي استقرايي و با استفاده از روش تحليل محتوا، ديدگاه انتقادي كامو به اين كيفر بيان شده است. از نگاه او، اعدام قتلي دگربار و اين بار زير لواي قانون بوده و نمي‌تواند مبناي حقوقيِ مستدل و قابل اعتمادي داشته باشد؛ به ويژه كه چنين كيفري به گواهي تاريخ، ناتوان از تحقق كاركردهاي توجيهي خويش بوده است. از ديدگاه كامو، ناروايي كيفر مرگ، به سبب ناسازگاري آن با مباني فلسفي ـ اخلاقي حيات، عدم بررسي سنجه‌هاي دخيل در ارتكاب جنايت، تعارض با اصل شخصي بودن كيفر وغير اخلاقي بودن ايراد درد و رنج بر انسان مي‌باشد. كامو تحميل تعمدي درد و آزارِ برتافته از نمايش اعدام را به منزلۀ سازماندهي مجددِ «كشتن» دانسته و كيفرزدايي از آن را گامي در جهت حمايت از حيات انساني مي‌داند.