بررسي تغييرات ويژگي‌هاي شيميايي خاك در ناحيه ريشه گياه قيچ (Zygophyllum eurypterum)

نخستين گام انجام برنامه ‌هاي اصلاح، احياء يا بهره‌ برداري از منابع طبيعي، شناخت پوشش گياهي مناطق مختلف كشور است. رابطه ي متقابلي بين خاك و پوشش گياهي وجود دارد. خاك‌ ها يكي از مهم‌ ترين عوامل مؤثر بر رشد و پراكنش جغرافيايي گونه ‌هاي گياهي هستند. استان فارس داراي رويشگاه‌ هاي متعدد مرتعي و جنگلي است و مي ‌تواند به عنوان يك قطب تحقيقاتي براي انتخاب و معرفي گونه ‌هاي گياهي مناسب و سازگار با شرايط سخت بوم‌شناختي و ويژگي ‌هاي خاك ‌هاي كشور مورد استفاده قرار گيرد. هدف از اين تحقيق، بررسي اثرات گونه گياهي قيچ بر برخي از ويژگي ‌هاي شيميايي خاك ‌هاي رويشگاه آن در آباده، سروستان و خنج فارس بود. اين مطالعه با استفاده از طرح فاكتوريل 2×2×3 (سه منطقه، دو عمق و دو فاصله) و در قالب طرح كاملاً تصادفي و سه تكرار انجام گرفت. نمونه‌ هاي خاك از دو نيمرخ واقع در فاصله‌هاي سايه‫‌انداز و خارج از سايه‫‌انداز، از دو عمق 20-0 و 40-20 سانتيمتر خاك در سه منطقه مورد اشاره برداشت شد. ويژگي ‌هاي شيميايي خاك‌ ها اندازه ‌گيري شد. نتايج نشان داد كه تفاوت معني‫‌داري در pH، هدايت الكتريكي، غلظت آنيون‌ هاي محلول (كلر، بيكربنات و سولفات)، نسبت جذبي سديم، ماده ي آلي و ظرفيت تبادل كاتيوني بين مناطق، عمق‌هاي مختلف و فاصله سايه‌ انداز و خارج سايه‌ انداز وجود دارد. كربنات كلسيم معادل در منطقه و عمق تفاوت معني ‌دار و در فاصله سايه ‌انداز و خارج سايه‌ انداز تفاوت معني داري نداشت. افزايش قابليت هدايت الكتريكي خاك سطحي، واقع در زير سايه‌انداز گياه قيچ سبب تغيير خاك رويشگاه خود به سمت يك خاك شور شده است. با وجود افزايش نسبت جذب سديم در زير سايه‌انداز، مقادير به دست آمده تهديدي در ارتباط با خطرات يون سديم را نشان نمي‌دهد. گياه قيچ مقدار بالاي انباشت سديم در اندام هوايي نشان داد. با توجه به اين آثار، نقش مهم پوشش گياهي قيچ در تغيير ويژگي ‌هاي خاك سطحي مشخص مي ‌گردد.