پيكربندي بهينه مدل RegCM4.5 مبتني بر پهنه‌هاي اقليمي براي پيش ‌بيني بارش دوره پربارش ايران (نوامبر-مي) ، مطالعه موردي: سال‌هاي 2019-2014

در اين مقاله با درنظر گرفتن پهنه‌هاي اقليمي كشور، پيكربندي مدل منطقه‌اي اقليمي RegCM4.5 انجام شده است؛ به اين صورت كه پس از انتخاب طرحواره‌هاي لايه مرزي سياره‌اي و سطح زمين، انتخاب طرحواره مناسب همرفت در هر منطقه از حوزه مدل بر اساس طبقه‌بندي اقليمي ايران با استفاده از نمايه دمارتن انجام شد. براي اين منظور ابتدا پهنه ايران بر اساس نمايه دمارتن به هفت طبقه اقليمي خيلي مرطوب، مرطوب، نيمه مرطوب، مديترانه‌اي، نيمه خشك و خشك تقسيم‌بندي شد. دوره مورد مطالعه شامل 5 دوره پربارش 2019-2014 (نوامبر تا مي) بوده است. تفكيك افقي مدل منطقه‌اي 30 كيلومتر، طرحواره‌هاي لايه مرزي سياره‌اي و سطح زمين به ترتيب Holslag و BATS در نظر گرفته شد. در دوره يادشده، ابتدا در چند آزمايش طرحواره‌هاي همرفت Kuo، Grell، Emanuel، Tiedtke و Kain براي دستيابي به پيكربندي بهينه مورد آزمايش قرار گرفتند. نتايج نشان دادند كه در اقليم‌هاي خيلي مرطوب، مرطوب، نيمه مرطوب و مرطوب طرحواره همرفت Tiedtke ، در مناطق نيمه خشك طرحواره Grell و در مناطق خشك طرحواره Kuo كمترين اريبي را نسبت به ساير طرحواره‌هاي همرفت داشتند. لذا پيش‌بيني فصلي كشور با تلفيق طرحواره‌هاي منطقه‌اي ارائه شد كه اريبي ميانگين آن در سطح كشور در طرحواره‌هاي تلفيقي، Tiedtke ، Grell و Kuo به ترتيب 0.45، 0.79، 1.01 و 0.69 ميليمتر محاسبه شد. از طرف ديگر نمودار ROC طرحواره هاي مختلف نشان داد كه دو طرحواره Tiedtke و Grell بهترين نتايج را براي پيش‌بيني فصلي ميانگين ماهانه بارش دارند. نتايج نشان دادند كه طرحواره تلفيقي منطقه‌اي (TGK) بين 54 تا 126 درصد نسبت به طرحواره‌هاي منفرد بهبود در مقادير خطا را نشان مي‌دهد. در مجموع مي‌توان گفت انتخاب پيكربندي بهينه بر مبناي ايده طرحواره همرفت مبتني بر طبقه اقليمي مي‌تواند عملكرد مدل منطقه‌اي RegCM4.5 را در پيش‌بيني فصلي بارش ايران افزايش دهد.