عنوان مقاله :
نقد استنادهاي قرآنيِ وقايع تاريخي صدر اسلام در تاريخ طبري (مطالعه موردي: بررسي ادعاي علاقه پنهان محمد(ص) به زينب و استناد به آيه 37 سوره احزاب)
پديد آورندگان :
عبدي ، ليلي دانشگاه زنجان , اشكواري ، محمدجعفر دانشگاه زنجان - گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي , كمالي سروستاني ، خسرو دانشگاه زنجان - گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي
كليدواژه :
استنادهاي قرآني , طبري , حضرت محمد(ص) , زينب بنت جحش , آيه 37 احزاب
چكيده فارسي :
تاريخنگاري مسلمانان در ابتدا پيوندهاي زيادي با آيات قرآني داشت، به اين صورت كه مورخ سعي ميكرد از آيات قرآني بهعنوان تأييد در گزارش رويدادهاي تاريخي استفاده كند. طبري يكي از مورخاني است كه ضمن گزارش وقايع تاريخي آنها را با آيات قرآني مستند كرده است. هدف از پژوهش حاضر كه به روش توصيفي- تحليلي انجامشده، اين است كه به اين مسئله اصلي بپردازد كه استناد به آيات در گزارش وقايع تاريخي در تاريخ طبري به چه ميزان صحيح بوده است؟ بررسيها حاكي از آن است كه طبري باهدف تأييد و تقويت گزارشهاي تاريخي به آيات استناد كرده است. اما در برخي موارد دچار آسيبهايي شده است. ازجمله آنها آيه 37 سوره احزاب است كه به ماجراي جدايي زيد از زينب بنت جحش و سپس ازدواج پيامبر(ص) با وي اشاره دارد. طبري با نقل روايات مجعول، علت اصلي جدايي زيد و زينب را عشق و علاقه قلبي پيامبر(ص) به زينب قلمداد كرده و با برداشت غيرصحيح از برخي عبارات موجود در آيه مذكور و استناد به آن يك داستان عاشقانه ساخته و آن را در جهت تأييد عقايد خويش بهكاربرده است. اين سهلانگاريها را ميتوان ناشي از برداشت سطحي او از آيات و عدم تحليل آنها دانست كه بهطور خاص در اين مطالعه ذكرشده است.