ارزيابي و مدلسازي تغييرات فيزيكي تالاب ارژن در رابطه با پارامترهاي اقليمي با استفاده از سنجش از دور

تغييرات شديد آب و هوايي، كاهش نزولات آسماني، افزايش دما و به دنبال آن افزايش تبخيروتعرق در دهه ‌هاي اخير باعث كاهش چشمگير مساحت سطوح آبي شده است. در اين بين، بررسي نوسان ‌هاي سطح آب درياچه ‌ها، به منظور حفاظت آن‌ها به لحاظ اهميت، ماهيت در سال ‌هاي اخير در بين كشورها در سطح ملي و منطقه ‌اي جايگاه ويژه‌ اي پيدا كرده است. هدف از اين پژوهش بررسي تغييرات فيزيكي تالاب ارژن و روند پارامترهاي اقليمي و نيز ارتباط بين موارد ياد شده است. جهت نيل به هدف ياد شده، با استفاده از تصاوير ماهواره لندست و محاسبه شاخص NDWI مساحت درياچه‌ ها از سال ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۸ محاسبه گرديد. نتايج حاكي از كاهش مساحت در بازه ي زماني موردمطالعه است. به طوري كه تالاب ارژن از سال ۲۰۱۳ به صورت كامل خشك شده است. كمترين ميزان بارش ثبت شده در اين بازه در سال ‌هاي ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ به ترتيب با ميزان ۱۲۷/۸۲ و ۱۰۶/۷۶ ميلي‌متر است. ميانگين دمايي در دوره مطالعاتي ۲۰۱۸-۱۹۸۶، ۱۹/۴۴ درجه سانتي‌گراد بوده و دما در اين بازه با ميزان ۰/۶ درجه سانتي‌گراد روند افزايشي را طي كرده است. در بين پارامترهاي آب و هوايي مورد بررسي پارامتر بارش با ضريب همبستگي حدود ۰/۵۳ و تبخير و تعرق پتانسيل با ضريب همبستگي حدود ۰/۴۳- همبستگي بيش‌تري با تغييرات مساحت درياچه‌ ها داشتند. جهت پيش‌ نگري پارامترهاي اقليمي دما و بارش منطقه مورد مطالعه در دهه‌ هاي آتي (۲۰۲۰-۲۰۵۰)  از مدل HadCM2 پروژه Cordex-WAS تحت دو سناريو RCP4.5 و RCP8.5 استفاده شد كه نتايج بيانگر روند كاهشي بارش و افزايش دما است. از ميان عوامل مورد بررسي در اين پژوهش دو عامل اصلي، متوسط بارندگي ساليانه منطقه مورد مطالعه و تبخير ساليانه در سال ‌هاي اخير به عنوان عواملي كه بيش‌ترين تأثير و همبستگي را با تغييرات فيزيكي تالاب داشتند، مدنظر قرار گرفته شد. پس با توجه به اين مسأله، با استفاده از ميزان بارش و تبخيرتعرق پيش بيني شده براي بازه ي زماني 2020-2050 ، مساحت تالاب با استفاده از اين پارامترها تخمين زده شد كه نتايج نشانگر ادا مه روند كاهش تالاب است .