تأثير «پيشه» بر رشد و تحوّل شخصيت در نمايشنامه‌هاي دهۀ شصت اكبر رادي

هدف از تأليف اين پژوهش، يافتن پيوستگي معنادار ميان شغل و پيشۀ اشخاص در آثاري كه اكبر رادي در دهۀ شصت خورشيدي به رشتۀ تحرير درآورده، با منزلت اجتماعي آنها در بستر دگرگوني‌هاي سياسي ‌ـ ‌‌اجتماعي منتهي به انقلاب اسلامي است. شخصيت­هاي اين متون در دوراني متلاطم زيست مي‌كنند و موقعيت اجتماعي آنها بر اثر رخدادهاي عظيم تاريخي، دستخوش دگرگوني‌هاي بنيادين‌ مي‌گردد. وقايع پر فراز و نشيب اين دوران، ريشه در جريان نوسازي آمرانه‌اي دارد كه از اوايل قرن چهاردهم هجري شمسي در ايران آغاز گرديد. ايجاد نهادهاي مدرن و گسترش مشاغل جديد، و به تبع آن از ميان رفتن برخي پيشه‌هاي سنتي، جملگي موجب تغيير وضعيت زيستي بخش بزرگي از ساكنان كشور شد. به علّت مهاجرت بي‌سابقۀ روستاييان به شهرها در اين برهۀ تاريخي، مشاغل روستايي فراواني از ميان رفت و فرصت‌هاي شغلي جديدي در بخش صنايع توليدي شكل گرفت. پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه اين زمينۀ تاريخي-اجتماعي در نگارش نمايشنامه‌هاي پلكان، تانگوي تخم‌مرغ داغ، شب روي سنگفرش خيس و آهسته با گل‌سرخ تأثير شگرفي داشته و در طراحي بحران‌هاي دراماتيك اين آثار كاركردي محوري دارد. از سوي ديگر، در اين پژوهش تحليلي‌ـ‌توصيفي روشن مي‌گردد كه پيشۀ اشخاص در اين نمايشنامه‌ها، بر هويت اجتماعي آنها تأثير شگرفي نهاده و در نهايت در تعيين سرنوشت آنها نقشي اساسي ايفا كرده است.