شيعيان و دانش قرائت در سه قرن نخست

دانش «قرائت» يكي از علومي است كه درباره قرآن در ميان مسلمانان شكل گرفت و به مرور زمان گسترش زيادي يافت. اهميت قرآن نزد مسلمانان موجب اهميت يافتن علوم مربوط به آن شد و علم قرائت هم از اين قاعده مستثنا نيست. نقش شيعه در اين دانش و ميزان اهتمام آنان از جمله مواردي است كه چندان مد نظر قرار نگرفته و ازاين‌رو گاهي بكلي ناديده انگاشته شده است. نوشتار پيش رو به شيوه «توصيفي ـ تحليلي» و با بهره‌گيري از اطلاعات كتابخانه‌اي از رهگذر معرفي مهم‌ترين قاريان شيعه در سه قرن نخست، درصدد تبيين بخشي از تلاش‌هاي شيعيان در اين دانش است. بدين منظور كافي است به تلاش‌هاي امامان شيعه(ع) در زمينه آموزش قرائت و تربيت شاگردان در اين رشته اشاره شود، تا آنجا كه برخي از مشهورترين قاريان مسلمان در زمره شيعيان يا شاگردان ائمه (ع) به شمار آمده‌اند. علاوه بر آن شيعيان كتاب‌هاي متعددي در اين زمينه به رشته تحرير در آورده‌اند. از سوي ديگر بر اساس پژوهش صورت گرفته، انگاره «شيعه بودن برخي از قراء مشهور مانند عاصم، حمزه و كسائي» كه از ديرباز مطرح شده و در دوره‌هاي بعدي پذيرفته شده، به چالش كشيده شده و در نهايت، فهرستي از قاريان شيعي ـ امامي (25 تن)، قاريان زيدي (5 تن) و قاريان متمايل به تشيع (9 تن) ارائه گرديده است.