اثر سطوح مختلف كلات و نانوكلات آهن بر تركيبات اسيدچرب و درصد روغن كلزا (Brassica napus) در مراحل مختلف رشدي

با هدف بررسي اثر محلول‌پاشي با كلات‌ و نانوكلات‌آهن بر تركيبات اسيدچرب كلزا Brassica napus رقم هايولا، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار، در سال 1397 انجام گرفت. عوامل مورد بررسي شامل غلظت‏هاي مختلف آهن به‌صورت تركيبات كلات و نانوكلات آهن در هفت سطح (آب مقطر (شاهد)، يك، دو و سه گرم در ليتر كلات آهن و يك، دو و سه گرم در ليتر نانوكلات آهن) و زمان محلول‎پاشي در دو سطح (مرحله رويشي و شروع گلدهي) بود. نتايج نشان داد كه صفت درصد روغن، تحت تأثير كاربرد كود آهن با غلظت هاي مختلف آهن (كلات آهن و نانو كلات آهن) و زمان مصرف آن قرار گرفت، به استثناي غلظت يك گرم در ليتر كود كلات آهن كه زمان مصرف كود، تأثيري بر درصد روغن كلزا نداشت. تيمار يك گرم در ليتر كلات آهن در مرحله رشد رويشي و همچنين شروع گلدهي (محلول پاشي با تأخير)، تيمار برتر جهت افزايش درصد روغن كلزا بودند، به‌طوري‌كه باعث افزايش به‌ترتيب 77 و 75 درصدي ميزان روغن نسبت به تيمار شاهد شدند. بيشترين مقدار سيس-9- اولئيك اسيد، با كاربرد يك و دو گرم در ليتر كلات آهن در مرحله رويشي (54.3 و 35.4 درصد افزايش نسبت به شاهد) مشاهده شد. تيمار يك و دو گرم كلات آهن در مرحله رشد رويشي، تيمار برتر جهت افزايش ميزان اسيد لينولئيك (به‌ترتيب 11.62 و 12.55 درصد افزايش نسبت به شاهد) بود. بيشترين ميزان اسيد پالميتيك، به محلول پاشي دو گرم در ليتر نانوكلات آهن در مرحله رشد رويشي و سه گرم در ليتر نانوكلات آهن در مرحله شروع گلدهي (به‌ترتيب با 5.3 و 4.5 درصد افزايش نسبت به شاهد) بود. طبق نتايج اين تحقيق، جهت افزايش اسيدهاي چرب غير اشباع مانند اسيد اولئيك و اسيد لينولئيك، محلول‌پاشي كود آهن به فرم كلاته و در مرحله رويشي توصيه مي‌شود.