مقدار و سهم انتقال مجدد مواد پرورده در توليد دانه ارقام گندم در مواجه با خشكي آخر فصل

يكي از منابع مهم تأمين‌كننده مواد پرورده موردنياز براي پر شدن دانه در شرايط كاهش فتوسنتز جاري، ذخاير ساقه است. هدف از اين پژوهش، تعيين توانايي انتقال مجدد ذخاير ساقه ارقام گندم به‌عنوان عامل تعيين‌كننده ثبات عملكرد با استفاده از يديد‌پتاسيم بود. آزمايش در دو سال زراعي 95-1394 و 96-1395 اجرا شد , تيمار حذف و عدم حذف فتوسنتز توسط يديد‌پتاسيم به‌عنوان عامل اصلي و 22رقم گندم زراعي به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شد. عملكرد دانه، تعداد دانه در سنبله، انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد در توليد دانه تعيين شد. حذف فتوسنتز جاري سبب كاهش ميانگين وزن دانه تك‌سنبله تا 46 درصد شد. ميانگين وزن دانه در سنبله در ارقام شوش، پيشگام، آرتا و زارع در چنين شرايطي تا 65 درصد كاهش داشت و ميانگين تعداد دانه در سنبله در دو سال در شرايط شاهد 38 بود، اما كاربرد يديدپتاسيم سبب كاهش تعداد دانه در سنبله تا 29 شد. نتايج نشان داد كه  جلوگيري از فتوسنتز، مقدار مواد پرورده انتقال‌يافته از ساقه را در ارقام مختلف از سه تا 44 درصد افزايش داد كه بيان‌گر تنوع معني‌دار در بين ارقام موردمطالعه بود. طبق نتايج تجزيه كلاستر، ارقام كريم، شبرنگ، هامون، پيشگام و دنا، داراي توانايي انتقال مجدد بالا و همچنين ارقام زارع، چمران و شوش داراي توانايي انتقال مجدد پايين بودند.