واكاوي عوامل مؤثر بر مصرف‌گرايي لوازم آرايشي در ايران

پرسش اصلي اين پژوهش آن است كه چه عواملي بر مصرف‌گرايي لوازم آرايشي در ايران تأثيرگذارند. روش اين پژوهش تركيبي از روش‌هاي تحليل اسناد و مرور نظام‌مند، مطالعۀ اسنادي و تاريخي، فراتحليل و مصاحبه بوده ‌است. تركيب و تجميع داده‌هاي مكمل از يافته‌هاي منابع مختلف به عوامل مختلفي كه در اين پديده دخيل هستند منتهي شد. دسته‌بندي اين عوامل ذيل سه دستۀ تقويت‌كننده، تسهيلگر و موانع در اين جهت بود كه به تفكيكي مناسب از عوامل منجر شود و از اين طريق عوامل كليدي‌تر استخراج و معرفي شوند. بستر و ارزش‌هاي اجتماعي‌فرهنگي، نقش كنشگر، و تأثير رسانه‌ها را مي‌توان به‌عنوان عوامل مهم‌تر در اين حوزه مطرح كرد. درواقع، شرايط و بستر اجتماعي عامل مهمي در سوق‌دادن افراد به مصرف لوازم آرايش به‌عنوان انتخاب، جايگزين يا اجبار است. از طرفي، اين كنشگر است كه گاهي فعالانه يا منفعل به سمت مصرف لوازم آرايشي مي‌رود كه در اين مقوله سهم رسانه مشهود است. در حالتي مطلوب، اگر ارزش‌ها و بستر جامعه بر شايسته‌سالاري مبتني باشند و كنشگر هم كاملاً آگاهانه از كاركردهاي مطلوب لوازم آرايشي استفاده كند، آرايش‌كردن و مصرف لوازم آرايش به‌عنوان پديده‌اي با كاركرد بهينه و مطلوب و همسو‌ با تقويت ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي موردنظر قرار مي‌گيرد و اين امر به پيشگيري از افراط در مصرف‌گرايي در اين حوزه منجر خواهد شد.