سياست‌پژوهي توسعه اقتصاد فرهنگ در ايران (بررسي موانع و ارائه راهكارهاي سياستي)

تمركز بر توليد، توزيع و مصرف صنايع فرهنگي با ارزش افزوده بالا، به عنوان يكي از محوري ترين مسيرهاي پيشرفت، عامل توجه به اقتصاد فرهنگ در كشورهاي توسعه يافته است. امروزه اقتصاد فرهنگ توسعه يافته به عنوان قدرت جايگزين در اقتصاد سياسي كشورها شناخته مي شود. توسعۀ اقتصاد فرهنگ نيازمند به كارگيري راهبردهاي كارآمد و متناسب با شرايط و ايجاد هماهنگي در بخش هاي مختلف توليد، توزيع و مصرف كالا و خدمات فرهنگي به صورت مستمر و متعادل است. براي دستيابي به چنين هدفي لازم است كه نقاط ضعف و موانع پيش روي بخش هاي مختلف اقتصاد فرهنگ شناسايي و راهكارهاي برون رفت از آن به سياست‌گذاران و اداره كنندگان كشور ارائه گردد؛ بنابراين، در اين مطالعه با رويكرد سياست پژوهي و روش تحقيق كيفي با 30 نفر از متخصصان و فعالان حوزۀ صنايع فرهنگي از طريق نمونه گيري هدفمند، مصاحبه و مسائل موجود در توسعۀ اقتصاد فرهنگ شناسايي و درنهايت راهكارهاي سياستي ارائه شده است. تجزيه‌وتحليل داده هاي حاصل از مصاحبه با روش تحليل محتواي كيفي و در نرم افزار مكس كيودا انجام شده است. نتايج شامل دو بخش مسائل و موانع مربوط به سياست‌گذاري و اجرا در بخش هاي مختلف اقتصاد فرهنگ و راهكارهاي سياستي براي رفع موانع و توسعه آن است. اين مسائل در حوزه سياست‌گذاري و سه بخش مهم اقتصاد فرهنگ يعني توليد، توزيع و مصرف طبقه‌بندي‌ شده‌اند كه برخي از مهم ترين مقوله هاي اصلي آن عبارت‌اند از: عدم همسويي نهادي، عدم وجود رويكرد واقع‌گرايانه در سياست‌گذاري، حضور دولت در توليد فرهنگي، مسائل مرتبط با آموزش و پژوهش، نيروي انساني، انجمن ها و اصناف، كسب وكارهاي فرهنگي، بخش خصوصي، حقوق مالكيت معنوي، بازار و بازاريابي داخلي و خارجي، رفاه، تقاضا و جامعه پذيري فرهنگي. در پايان راهكارهايي سياستي براي از ميان برداشتن اين موانع در حوزه هاي مختلف ازجمله چگونگي نقش آفريني دولت، سياست‌گذاري، مديريت بخش نيروي انساني، آموزش، پژوهش، بازار فرهنگي و ساير بخش ها ارائه شده است.