آسيب شناسي برنامه هاي ترويج كشاورزي در دوران كرونا و پساكرونا و تأثير آن بر توسعه كشاورزي

بيماري كرونا منجر به مشكلات و ناملايمات زيادي در سراسر جهان شده است. بخش ترويج و آموزش كشاورزي نيز به واسطه مأموريتي كه در انتقال دانش به بخش كشاورزي دارد در اين دوران با مشكلاتي در ارائه خدمات خود مواجه شده است؛ از اين رو اين پژوهش به آسيب شناسي برنامه هاي ترويج كشاورزي در دوران كرونا و پساكرونا و تأثير آن بر روند توسعه كشاورزي پرداخته است. پژوهش، به لحاظ هدف، كاربردي و از ديدمان كيفي تبعيت مي كند چون همه گيري كرونا يك پديده نويني است كه شناخت اثرات آن نيازمند يك مطالعه همه جانبه و عميق بوده و نتايج حاصله قابل استفاده براي سازما ن هاي ترويج است. روش كيفي مورد استفاده، تلفيقي از تئوري داده بنيان و فن دلفي فازي است. جامعه آماري پژوهش، كارشناسان ترويج و آموزش كشاورزي و توسعه روستايي جهاد كشاورزي استان همدان و همچنين اعضاي هيئت علمي رشته هاي ترويج و توسعه روستايي به تعداد 20 تَن بودند. روش نمونه گيري در اين پژوهش، نمونه گيري هدفمند و اساس، اصل كفايت نظري بود چون پژوهش بصورت هدفمند بدنبال شناسايي و مصاحبه با افراد خبره در حوزه ترويج و آموزش كشاورزي بود. روش اصلي جمع آوري اطلاعات، مصاحبه هاي نيمه ساختارمند بود. داده هاي به دست آمده از مصاحبه، ابتدا كد گذاري و سپس از طريق فن دلفي فازي اعتبارسنجي شدند. يافته ها نشان داد كه آسيب هاي برنامه هاي ترويج كشاورزي در دوره كرونا و پساكرونا عبار ت اند از: مشكلات در ارائه خدمات حضوري ترويج بدليل عدم حضور فيزيكي كشاورزان، نداشتن آمادگي ترويج كشاورزي براي پذيرش آموزش مجازي، اثربخشي پايين آموزش مجازي در ارائه محتواي ترويجي، كاهش سودآوري بخش كشاورزي، به خطر افتادن مشاغل غيركشاورزي و كاهش ارتباطات رودررو. از سوي ديگر بيماري كرونا فرصت هايي را در زمينه گسترش سامانه هاي آموزش مجازي در زمان كرونا و تغيير در نوع كشت محصولات كشاورزي ايجاد نمود. پيشنهاد مي شود در راستاي تا ب آوري سيستم ترويج و آموزش كشاورزي در مقابل حوادث احتمالي آتي همانند كرونا، بستر آموزش مجازي جهت اجراي مداوم و اثربخش برنامه هاي ترويج لازم است تقويت شود.