رمان ايراني و «مطالعات زندگي روزمره»: تفسير انتفادي رمان «پرندة من» اثر فريبا وفي

از پديده‌هاي شاخص عرصۀ ادبيات پس از انقلاب اسلامي ايران، «عمومي شدن نويسندگي زنان» و خلق آثار برگزيده يا «نخبه‌گرا» توسط آنان به ويژه در محدودة سالهاي ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶ است. عنصر محوري در بسياري از اين آثار برگزيده، تمركز ويژۀ آنان بر مقولۀ زندگي روزمره‌ است. رمان «پرندۀ من»، نوشتۀ فريبا وفي، نيز از اين خصلت مستثني نيست. در اين اثر به طرز قابل توجهي، چالش‌ها و دغدغه‌هاي شخصيت محوري زن داستان در مواجهه با معضله‌هاي زندگي روزمره برجسته شده است و رمان از اين حيث، زمينۀ تحقيق جذابي را براي حيطۀ «مطالعات زندگي روزمره» فراهم مي‌كند؛ به طوري كه ميتوان آن را بازتابندة زندگي روزمرة برخي از زنان جامعة معاصر ايران قلمداد كرد.در اين پژوهش با رجوع به آراء هانري لفور و صورت‌بندي ريتا فلسكي (مؤلفه-هاي انضمامي سه‌گانه «تكرار»، «خانه»، «عادت») زندگي روزمرۀ بازنمايي‌شده در رمان «پرندۀ من» را بررسي كرده‌ايم. «مطالعات زندگي روزمره» با الهام از سنت‌هاي نظري ماركسيستي، همچنين به امكان فراتر رفتن سوژه‌هاي انساني از سطح عمومي زندگي روزمره در جوامع معاصر مي‌پردازد. ما نيز در مقالة حاضر، امكان تحقق اين جنبة اوتوپيايي را در زندگي روزمرة شخصيت‌هاي محوري رمان «پرندة من» سنجيده‌ايم.