ارزيابي وقوع، رديابي و منشاء پديده گرد و غبار در سايت‌هاي پايش زوال جنگل‌هاي زاگرس استان چهارمحال و بختياري

زوال و خشكيدگي بلوط در بيش از40 كشور دنيا و از جمله ايران رخ داده است. عوامل متعددي در خشكيدگي و زوال بلوط نقش داشته اند در بين عوامل طبيعي تغيير اقليم درهمه كشورها مشترك است اما گردوغبار به عنوان يك عامل كمك كننده به زوال در جنگل هاي زاگرس كه در مجاورت و مسير عبور جريان هاي گردوغباري قرار دارد، نقش مهمي ايفا نموده است. در اين تحقيق با هدف بررسي رخداد گردوغبار و رديابي مسير و منشاء آن در سايت هاي پايش زوال زاگرس در استان چهارمحال و بختياري از آمار و داده هاي هواشناسي نزديك ترين ايستگاه سينوپتيك به سايت هاي پايش زوال استفاده شد. كدهاي مربوط به رخداد گرد و غبار، از بين 100 كد پديده (0-99)، استخراج شد و فرواني رخداد گردوغبار با ميدان ديدهاي افقي مختلف بررسي شد. به منظور شناسايي جهت مسير ورود گردوغبار از نمودار گلغبار و براي ترسيم گلغبار از نرم افزار WR- PLOT استفاده شد. داده هاي مربوط به سمت و سرعت باد استخراج و سمت و سرعت باد متناظر با روزهاي گردوغباري براي ورود به نرم افزار ترسيم گلغبار استخراج و به فرمت مخصوص اين نرم افزار تبديل شد. به منظور شناسايي ورديابي منابع گردوغبار ورودي به محدوده سايت هاي پايش زوال از مدل شبيه سازي HYSPLIT استفاده شد. نتايج نشان داد رخداد گردوغبار در سايت هاي پايش زوال روند افزايشي داشته و مسير ورود گردوغبار به سايت هاي زوال از سمت غرب وحنوب غرب و شمال غرب به ترتيب اهميت بوده است و منطقه مورد مطالعه با توجه به موقعيت قرارگيري و نزديكي به منابع گردوغبار و قرارگيري در مسير جريانات جوي ورودي از گردوغيارهاي داخل و خارح از كشور متاثر بوده است. رديابي منشاء ذرات گردوغبار در سه سطح ارتفاعي 1000،500 و 1500 متري نشان داد مهمترين منابع گردوغبار ورودي به منطقه از عراق و عربستان مي باشد كه با عبور از روي كانون هاي گردوغبار داخلي در استان خوزستان تقويت شده است. با توجه به اينكه رخداد گردوغبار و مسير ورود آن مي تواند يكي از عوامل كمك كننده به زوال درختان بلوط زاگرس باشد و ميزان اثرات آن در دامنه هاي مختلف، متفاوت است، به تصميم گيرندگان و برنامه ريزان اكوسيستم جنگلي كمك مي كند كه درسطح كلان با برنامه هاي كنترل كانون هاي داخلي و همكاري هاي بين المللي با كشورهاي همسايه در جهت حفظ و احياء جنگل گام بردارند.