تفاوت پاسخ به برخي متغيرهاي محيطي در دو گونه همبوم Garra rufa (Heckel, 1843) و Garra gymnothorax Berg, 1949

شناخت زيستگاه مطلوب گونه‌ها به‌خصوص گونه هاي نزديك به ‌هم مي تواند به مديريت و حفاظت بهتر آن‌ها كمك شاياني نمايد. بدين‌منظور در مطالعه حاضر، پاسخ دو گونه همبوم Garra rufa وGarra gymnothorax  به برخي متغيرهاي محيطي و تفاوت بين آن‌ها تحليل شد. در اين راستا، تأثير شش متغير زيستگاهي شامل عرض و عمق رودخانه، سرعت جريان آب، ارتفاع از سطح دريا، دماي آب و جنس بستر بر الگوي شاخص مطلوبيت زيستگاه در 27 ايستگاه، تقريباً در كل محدوده پراكنش اين دو گونه، ارزيابي شد. نتايج مطالعه نشان داد G. rufa در رودخانه‌هايي با عرض 40 متر، عمق 45 سانتي‌متر، دماي 22 درجه سانتي‌گراد، بستر با شاخص 6/5-3/5 و بسته به شرايط، سرعت جريان كمتر از 0/45 و يا بيشتر از 1/2 متر بر ثانيه كه در ارتفاع بين 600 تا 1000 متر واقع‌شده‌اند را براي زيست انتخاب مي ­نمايد؛ در حالي كه گونه G. gymnothorax زيستگاه­ هايي با عرض 10 متر، عمق 150 سانتي­متر، دماي 24 درجه سانتي گراد، بستر با شاخص 4/5، سرعت جريان 1/05 متر بر ثانيه كه در ارتفاع 400 متر واقع ‌شده‌اند را ترجيح مي ­دهد. تحليل­ ها نشان مي‌دهد كه G. gymnothorax براي هر شش متغير زيستگاهي مورد مطالعه، گستره مطلوبيت كوچك‌تري نسبت به G. rufa دارد كه به‌نوعي بيانگر آشيان اكولوژيكي محدودتر آن و آسيب ­پذيري بيشتر اين‌ گونه نسبت به تغيير شرايط محيطي است. پراكنش وسيع‌تر G. rufa، ممكن است به توانايي حفظ جمعيت بزرگ‌تر اين گونه كمك نمايد. اين حضور گسترده‌تر گونه، نه‌تنها به تسهيل فرآيندهاي تك‌بوم‌شناسي (Autecology) كمك مي‌نمايد بلكه در صورت وجود اختلالات محيطي محلي، احتمال بقا را نيز افزايش خواهد داد. نتايج اين مطالعه مي تواند در تعيين اولويت هاي حفاظتي براي هر دو گونه كمك شاياني نمايد.