بزه‌ديدگان شاكي در جرايم منافي عفت

وضعيت نظام حقوقي ايران در خصوص اينكه شكايت چه اشخاصي در جرايم منافي عفت قابل رسيدگي است و به عبارتي چه اشخاصي در اين دست جرايم بزه‌ديده محسوب مي‌شوند، مبهم و بحث‌برانگيز است. با اين حال، بزه‌ديده شخصي است كه به طور مستقيم و عرفاً متحمل ضرر و زيان شده باشد و در جرايم منافي عفت، فردي كه طرف ارتكاب عمل منافي عفت است، متضرر مستقيم از بزه مي‌باشد. لذا شكايت ساير اشخاص به جز مواردي كه قانون‌گذار آن‌ها را ملحق به شاكي كرده است، مجوز آغاز تعقيب نيست. به علاوه، طرف مقابل عمل منافي عفت نيز در تمامي موارد بزه‌ديده نيست و چنانچه رضايت واقعي به ارتكاب بزه داشته باشد، شخص متحمل ضرر و زيان تلقي نمي‌شود؛ اما چنانچه رضايت با تهديد، اغفال و نظاير آن و به نحوي صورت گيرد كه عرفاً فرد، متحمل ضرر و زيان و بزه‌ديده تلقي شود، حتي اگر شخص واجد عنصر رواني باشد، احكام شاكي بر وي بار مي‌شود و شكايتش قابل رسيدگي است. نوشتار حاضر در دو مبحث كلي به دنبال پاسخ به اين پرسش اساسي است كه در جرايم منافي عفت، چه شخص يا اشخاصي بزه‌ديده محسوب مي‌شوند و در نتيجه، شكايت آن‌ها مي‌تواند موجب آغاز و ادامه رسيدگي كيفري باشد.