تأملي جامعه‌شناسانه بر تحولات مجازات اعدام در افغانستان

اعدام به عنوان مهم‌ترين و جدي‌ترين واكنش كيفري قلمداد مي‌شود كه در جامعه افغانستان از سال 1126 ش. تا كنون تحولات زيادي را پشت سر گذاشته است. اين تحولات در راستاي كاهش كمّي و نرمش كيفيِ كيفر اعدام صورت گرفته است. در تحقيق حاضر با روش تحقيق تحليلي ـ توصيفي به بررسي اين مسئله پرداخته شده كه چه عواملي در تحولات اعدام در افغانستان مؤثر بوده و از بُعد جامعه‌شناسي كيفري، اين تأثيرگذاري چگونه تبيين مي‌شود. نتايج به دست‌آمده بيانگر آن است كه دو عامل در اين تحولات نقش برجسته دارند: نخست، دگرگوني ساختار قدرت از حالت سنتي و خشونت‌گرا به قدرت نهادي و مبتني بر نظام ديوان‌سالار؛ دوم، تغيير ساختار اجتماعي از حالت تك‌ساختي مبتني بر ارزش‌هاي قبيله‌اي به فرهنگ و ساختار اجتماعي چندساختي مبتني بر ارزش‌هاي مدني و چندگانه. در اين پژوهش، تأثيرات تحولات قدرت و انسجام اجتماعي بر تحولات مجازات اعدام در افغانستان با رويكرد مطالعات جامعه‌شناسي كيفري در چارچوب نظريه فناوري قدرت ميشل فوكو و انسجام اجتماعي اميل دوركيم مورد بررسي قرار گرفته است.