بررسي پراكنش آلودگي فلزات سنگين در خاك‌هاي سرپانتينيتي منطقه ويراني، شمال غرب مشهد

منطقه ويراني در شمال غرب مشهد، استان خراسان رضوي قراردارد. وجود سنگ‌هاي اولترا مافيك در منطقه مي‌تواند در آلودگي خاك به فلزات سنگين نقش داشته باشد. در اين مقاله ميزان و نحوه توزيع فلزات سنگين در رسوبات منطقه مورد بررسي قرار گرفته است. براي دستيابي به اين هدف، نتايج تجزيه شيميايي 20 نمونه خاك با دستگاه ICP - MS مورد بررسي و تفسير قرار گرفت. تمام نمونه‌ها خواص فيزيكوشيميايي (اسيديته، ميزان ماده آلي، ظرفيت تبادل كاتيوني) تقريبا مشابهي دارند. عامل اصلي توزيع فلزات سنگين در خاك تغييرات كاني شناسي است. كاني‌هايي با شبكه بازتر مانند سرپانتين و تالك در خاك‌هاي سرپانتينيتي عامل اصلي آزادسازي فلزات سنگين در خاك هستند.شاخص زمين انباشت خاك‌هاي سرپانتيني، آلودگي متوسط براي نقره و بدون آلودگي تا آلودگي متوسط براي كروم، نيكل و كبالت نشان داد. ضريب آلودگي نقره بيش از 3 و ضريب آلودگي كروم، نيكل، آرسنيك و سرب بيش از 1 است.نقره، آرسنيك و آنتيموان، غني شدگي زياد و كروم، نيكل و سرب، غني شدگي متوسط نشان مي‌دهند. كبالت با نيكل و كروم همبستگي خوب و مثبت نشان مي‌دهد كه حاكي از منشا مشترك آن‌ها و مرتبط با واحد‌هاي سنگي اولترامافيك منطقه است. اين فلزات در شمال غرب و بخش‌هايي از غرب، داراي آلودگي بالايي مي‌باشند.