بررسي عوامل موثر بر كاهش جمعيت گاو نژاد سيستاني و راهكارهاي احياي آن

با توجه به آنكه در سال‌هاي اخير جمعيت گاو سيستاني بنا به دلايل متعدد كاهش يافته است، لذا پزوهش حاضر با هدف بررسي علل و عوامل كاهش جمعيت اين نژاد و راهكارهاي افزايش جمعيت و احياي مجدد آن به انجام رسيد. به اين منظور با استفاده از روش دلفي پرسش‌نامه‌اي تهيه شد كه در آن 21 دليل كاهش جمعيت و 18 راهكار افزايش جمعيت گاوهاي سيستاني از منظر 190 نفر از پرورش‌دهندگان و كارشناسان مورد بررسي قرار گرفت. اطلاعات جمع آوري شده پس از ويرايش با استفاده از نرم افزار Minitab مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. همچنين با استفاده از آزمون ناپارامتري كروسكال-واليس پاسخ‌هاي دو گروه كارشناسان و بهره برداران با يكديگر مقايسه شد. از نظر پرورش‌دهندگان، خشكسالي در سه دهه اخير مهمترين عامل كاهش جمعيت گاو سيستاني است و از نظر هر دو گروه كم اهميت‌ترين عامل موثر بر كاهش جمعيت، غير اقتصادي بودن پرورش گاو سيستاني است. از نظر هر دو گروه، عوامل اقليمي داراي بيشترين اهميت در كاهش جمعيت گاو سيستاني هستند و تقريبا هيچ اختلاف نظري در اين خصوص بين دو گروه مشاهده نشد (0/05 P). از نظر پرورش‌دهندگان، حمايت اقتصادي از پرورش دهندگان، مهمترين راهكار براي افزايش جمعيت گاو سيستاني است، در حالي‌كه كارشناسان معتقدند مهمترين راهكار احياي تالاب هامون است. به‌طوركلي نتايج اين مطالعه نشان داد كه با توجه به اقليم متغير و ناسازگار دشت سيستان، توجه به مسائل اقتصادي و حمايت از پرورش‌دهندگان مي‌تواند تاحد زيادي مشكلات ناشي از شرايط نامساعد اقليمي را در احياي مجدد جمعيت گاوسيستاني در منطقه جبران نمايد.