تحليل قدرت بازاري بازيگران زنجيره عرضه سبزيجات: مطالعه موردي شهر تهران

مقدمه و هدف: سبزيجات بخش مهمي از سبد غذايي خانوارهاي ايران را به خود اختصاص داده است كه با توجه به نقش آن در تامين امنيت غذايي و حفظ سلامت جامعه، ضرورت دارد ساختار بازار اين گروه از محصولات كشاورزي مورد بررسي قرار گيرد. لذا، هدف اين پژوهش تحليل قدرت بازاري و شناخت رفتار بازيگران زنجيره عرضه محصولات منتخب سبزيجات است. مواد و روش ها: بدين منظور داده هاي هفتگي محصولات منتخب سبزيجات شهر تهران در دوره زماني 95-1390 در سه سطح (توليدكننده، عمده فروشي و خرده فروشي) مورد تحليل و بررسي قرار گرفت. يافته ها: يافته هاي تجربي مطالعه دربرگيرنده دو نتيجه اصلي است. نخست آنكه ميان دو سطح عمده فروشي و خرده فروشي رفتار رقابتي وجود دارد و قدرت بازاري عمده فروشان در زنجيره توزيع محصولات فسادپذير همانند سبزيجات بيش از خرده فروشان است. دوم آنكه ساختار بازار سبزيجات متفاوت از يكديگر بوده و واكنش بازيگران زنجيره عرضه به تغييرات قيمتي ايجاد شده در هر حلقه در همه محصولات يكسان نيست. بحث و نتيجه گيري: پيشنهاد مي شود كه در سياستگذاري هاي پيشرو به قدرت بازاري عمده فروشان در زنجيره توزيع سبزيجات و همچنين، تفاوت ساختار بازار و نقش هر يك از بازيگران زنجيره و نوع واكنش آنها به تغييرات در هر محصول توجه شود.