نقد و بررسي نظريه سرمايه اجتماعي كلمن بر مبناي معيارهاي سنجش معرفت اجتماعي

سرمايه اجتماعي از نظر جيمز كلمن بر پايه روابطي شكل مي‌گيرد كه ميان اشخاص (حقيقي و حقوقي) برقرار مي‌شود. به باور كلمن، اگر سرمايه فيزيكي كاملاً ملموس است و اگر سرمايه انساني كمتر ملموس است و در دانش‌ها و مهارت‌هاي اخذ شده به وسيله فرد حضور دارد، سرمايه اجتماعي به مراتب ناملموس‌تر است؛ زيرا در روابطي كه در بين اشخاص برقرار است، يافت مي‌شود و مولد است. برخلاف تأكيد كلمن بر اهميت وجود سرمايه اجتماعي براي توسعه دارد، امروزه شاهد فرسايش آن در جوامع مختلف هستيم. براين ‌اساس هدف اساسي مطالعه حاضر، نقد آراي كلمن در زمينه سرمايه اجتماعي براساس معيارهاي سنجش معرفت اجتماعي (نقد منطق دروني و بيروني، اعتبار جامعه‌شناختي و روش‌شناختي، اعتبار فلسفي و اعتبار كاركردي) است. اين پژوهش با استفاده از چارچوب نقد نظريه پيشنهادي قريشي (1393) و با اتخاذ تفكر انتقادي به نقد نظريه كلمن مي‌پردازد. نتايج نشان مي‌دهد كه به‌رغم قدرت تبيين‌كنندگي نظريه سرمايه اجتماعي كلمن، از منظر معيارهاي معرفت اجتماعي نقدهايي بر اين نظريه وارد است.