تحليلي بر مانعيت يا عدم مانعيت ماهيت سهام در مشروعيت خريد و فروش آن

سهام، موضوع بسياري از معاملاتي است كه در بازار سرمايه صورت مي پذيرد. با اين وجود، اقوال متشتّتي در باب ماهيت سهام، به چشم مي خورد كه حاكي از ابهام در اين خصوص است. از يك سو، تبيين ماهيت سهام به عنوان يكي از مهمترين ابزارهاي تامين مالي در بازار سرمايه، مبناي ارزيابي مشروعيت معاملات سهام است. از سوي ديگر شناخت ماهيت سهام در گرو لحاظ پيوندش با شركت سهامي است. به اين بيان كه شركت سهامي در خارج آثاري دارد كه سهام داران نسبت به آنها ملتزم هستند. اين آثار در تبيين ماهيت سهام كارگشا هستند. در تحقيق حاضر برآنيم كه به روش توصيفي- تحليلي، در ضمن سه مرحله، نظرياتي را كه در باب ماهيت سهام مطرح هستند و چهره ي شرعي خريد و فروش سهام را مخدوش مي سازند، شناسايي نماييم. از اين رو در وهله ي اول، آثار موثر شركت سهامي در تعيين ماهيت سهام، احصاء مي گردد. سپس احتمالاتي كه در ماهيت سهام مطرح است، مورد توجه قرار مي گيرد و تطابق آنها با آثار خارجي شركت هاي سهامي، بررسي مي شود. در نهايت، تاثير احتمالات مطرح در مورد سهام و شركت هاي سهامي در مشروعيت معامله ي سهام، تحليل مي گردد. نتايج حاكي از آن است كه در فرض قائل نشدن به نظريه هاي شركت فقهي و نيز مالكيت سهام نسبت به شركت سهامي همراه با اموال آن، قابليت تصحيح بيع و شراء سهام وجود خواهد داشت.