تحليل اثرات حاشيه‌نشيني بر سلامت زنان در كلان‌شهرهاي تهران، مشهد، تبريز و كرمانشاه

در ساليان اخير به دليل اهميت توجه به توسعۀ امور زنان، اين قشر در برنامه هاي ساماندهي حاشيه ها و نيز توانمندسازي حاشيه نشينان كلان شهرهاي ايران، يكي از گروه هاي هدف اصلي محسوب مي شوند. با اينكه حدود نيمي از جمعيت حاشيه نشينان در اين كلان شهرها را زنان تشكيل مي دهند، علي رغم تأكيدات زياد بر مسائل سكونتگاه هاي غيررسمي، متأسفانه نظام باورهاي اجتماعي و فرهنگي اين گروه مانند خرده فرهنگ فقر در حاشيه ها، باورهاي زنان راجع به مشاركت، روابط همسايگي، نگرش به آسيب هاي اجتماعي، خانواده، فرزندآوري و سبك زندگي مورد غفلت مديران شهري قرار گرفته است. هدف از اين پژوهش ارزيابي و سنجش سلامت روان زنان ساكن شهر در دو منطقه حاشيه و متن اصلي شهر و تاثير حاشيه نشيني بر آنان مي باشد. نوع تحقيق كاربردي و روش مورد استفاده توصيفي تحليلي و براي گردآوري داده ها و اطلاعات از روش‌هاي كتابخانه‌اي و ميداني(پرسشنامه) استفاده شده است. جامع آماري اين تحقيق زنان ساكن شهر مي باشد كه براساس فرمول كوكران 384 پرسشنامه در شهر تهران؛ مشهد، تبريز و كرمانشاه به صورت تصادفي در دو منطقه حاشيه و متن اصلي شهر توزيع و پخش شده است. براي تجزيه و تحليل داده ها و اطلاعات علاوه بر استفاده از آزمون‌هاي توصيفي و استنباطي از مدل لاجيت براي بررسي اثر حاشيه‌نشيني بر سلامت روان زنان استفاده شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان داد وضعيت سلامت روان در متن اصلي شهر نسبت به حاشيه شهر بيشتر مي‌باشد. ميانگين متن اصلي شهر از ديدگاه زنان‌ ‏شهري برابر با 2.79 و براي حاشيه شهري برابر 2.22 است. همچنين يافته مدل مدل لاجيت نشان داد كه با افزايش حاشيه‌نشيني سلامت روان زنان درحالت اول(بيماري) 35 درصد افزايش مي‌يابد ولي در حالت مرز اين متغير بي‌تاثير مي‌باشد و مقدار اين متغير در وضعيت سلامت روان نرمال مقدار 0.29 درصد مي‌باشد كه نشان‌دهنده اين موضوع مي‌باشد كه اگر فرد در وضعيت نرمال سلامت روان باشد. ميزان تاثير حاشيه‌‌نشيني بر آن كمتر از حالت بيماري‌ است.