برنامۀ هسته‌اي دولت پهلوي دوم و اهميت آرشيوهاي آنلاين در شناخت آن

بخش عمده‌اي از اين طرح ازجمله ساخت نيروگاه اتمي شمارۀ 1 و 2 بوشهر، آموزش نيروي انساني و كشف معادن اورانيوم كه با نظارت مستقيم شاه انجام مي‌شد تا فروپاشي نظام شاهنشاهي به نتيجه رسيده بود. در شناخت اين فرايند كاملاً محرمانه، اسناد نقش مهمي را ايفاء مي‌كنند. انتشار آنلاين اسناد كم‌ياب در آرشيوهاي جهان غرب، نقطۀ عطفي در مطالعات تاريخ فعاليت‌هاي هسته‌اي در اين برهۀ از تاريخ ايران است.هدف: در اين پژوهش نگارنده با تكيه بر منابع دست‌اول سعي دارد به پرسش‌هاي زير پاسخ دهد:تحولات صنعت هسته‌اي دولت پهلوي دوم چگونه شكل گرفت؟آرشيوهاي آنلاين اسناد لاتين چه نقشي در تدوين صحيح و علمي اين فرايند دارند؟روش / رويكرد پژوهش: روش پژوهش توصيفي-تحليلي براساس مطالعۀ داده‌هاي اسنادي بايگاني‌هاي متعدد داخلي، آرشيوهاي آنلاين خارجي، آمار رسمي سازمان انرژي اتمي و نشريات گوناگون ايران در اين دوره است.يافته‌ها و نتيجه‌گيري: مطالعۀ اسناد و مدارك مكتوب و ديجيتال گوناگون نشان مي‌دهد كه صنعت اتمي ايران تا اواخر دهۀ 1960م/1340ش به‌صورت آرام ولي مستمر ادامه داشت و از آغاز دهۀ 1970م/1350ش با اهداف درازمدت و فعاليت‌هاي عمراني عظيم، حركتي شتابان يافت و نمادي از دوران نوين تاريخ و صنعت ايران شد. باتوجه‌به سرّي‌بودن اين برنامه و ابهامات متعدد، اسناد آنلاين لاتين در بازشناسايي اين بخش از تاريخ معاصر ايران نقشي بسيار مهم دارند.