چالش‌هاي بازار بين‌بانكي ايران و ارائه راهكار در چارچوب اقتصاد مقاومتي

بازار بين‌بانكي ظرفيت مناسبي براي مديريت ريسك نقدينگي بانك‌ها و سياست‌گذاري‌هاي بانك مركزي به‌عنوان هسته بازار پول، جايگاه ويژه‌اي در نظام پولي- مالي دارد. اين بازار با پشتيباني از بانك‌ها به‌عنوان نهاد تأمين مالي بخش واقعي اقتصاد و توليد و با افزايش ثبات و شفافيت به ميزان لازم در نظام بانكي، مي‌تواند در تحقق اقتصاد مقاومتي ايفاي نقش نمايد. با بررسي عملكرد بازار بين‌بانكي كشورهاي توسعه‌يافته و ايران و مصاحبه‌هاي هدفمند، چالش‌ها و راهكارهاي اصلاحي به روش تحليل مضمون استخراج شد و در قالب پرسش‌نامه در معرض اعتبارسنجي خبرگان قرار گرفت. نهايتاً با روش آزمون فرض آماري، 25 چالش در حوزه‌هاي ساختار، شريعت، نظارت و اجرا تأييد شد. پس از جلسات هم‌فكري و گروه كانوني، 22 پيشنهاد ارائه شد كه برخي از آن‌ها عبارتنداز: وضع دو دسته مقررات شفاف براي ورود به بازار و ادامه فعاليت و حد سپرده‌پذيري، بازطراحي ساختار بازار بين‌بانكي ايران پس از مرور آخرين مدل‌هاي جهان ازجمله ساختار لايه‌بندي، فرهنگ‌سازي و آموزش مالي اسلامي به در سطوح مديريت تا كارشناسي در شبكه بانكي، استقرار نظام شايسته‌گزيني مديران متخصص و متشرع در شبكه بانكي، استفاده از ابزارهاي اسلامي غيركوتاه‌مدت و غيرمعكوس‌شونده مبتني‌بر اهداف اقتصاد اسلامي، استفاده مؤثر از كريدور نرخ سود و هدايت اعتبار توسط بانك مركزي، ارتقاي بازار بين‌بانكي به يك بازار متشكل و شفاف، انتشار به‌موقع داده‌هاي بازار بين‌بانكي و اطلاعات كسري بانك‌ها حداقل در سطح شبكه بانكي، رصد منظم و اثربخش نهاد ناظر بر بازار، راه‌اندازي سيستم اعتبارسنجي و فعاليت مؤسسات اعتبارسنجي، استفاده از ظرفيت كشورهاي همسايه و فناوري بلاكچين و رمزارزها در بازار بين‌بانكي، اقدامات پيشگيرانه از نكول مانند: الزام ارائه گزارش مصارف وجوه بين‌بانكي، مبادله ابزارهاي بازار پول و سرمايه و جلوگيري جدي از اضافه برداشت، بررسي امكان مشاركت ساير نهادهاي مالي در اين بازار و بازطراحي ساختار بازار بين‌بانكي ايران مبتني‌بر اقتصاد اسلامي با توجه به چالش‌ها و نارسايي‌ها و پس از مرور تجارب دنيا.