تاثير تيامين و پيريدوكسين بر عملكرد و برخي صفات فيزيولوژيكي گندم در شرايط تنش خشكي

تنش خشكي يكي از مهم‌ترين تنش‌هاي غير زيستي است كه توليد گندم را محدود مي‌سازد. باهدف بهبود رشد و عملكرد گندم در شرايط تنش خشكي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه تهران انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل آبياري در دو سطح (آبياري معمول و تنش خشكي) و محلول‌پاشي ويتامين در چهار سطح (شاهد، تيامين، پيريدوكسين و تيامين+پيريدوكسين) بودند. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش 21 درصدي محتواي آب نسبي برگ پرچم مي‌شود؛ اما استفاده از ويتامين‌ها ميزان اين صفت را نسبت به تيمار شاهد افزايش داد. ميزان عدد كلروفيل (SPAD) برگ پرچم تحت تاثير تنش خشكي افزايش يافت، اما كاربرد ويتامين‌ها تاثير معني‌داري بر اين صفت نداشت. تنش خشكي اثر افزايشي روي ميزان پرولين آزاد برگ داشت و محلول‌پاشي تيامين و تركيب آن با پيريدوكسين، به‌ترتيب باعث افزايش 53 و 32 درصدي اين صفت نسبت به تيمار بدون محلول‌‌پاشي در شرايط تنش خشكي شد. همچنين درصد نشت الكتروليتي غشا و محتواي مالون‌دي‌آلدهيد برگ تحت تاثير تنش خشكي به ترتيب با افزايش 31 و 103 درصدي مواجه شدند. ويتامين‌ها ميزان مالون‌دي‌آلدهيد را كاهش داده و تاثير معني‌داري بر درصد نشت الكتروليتي غشا نداشتند. تنش خشكي باعث كاهش ميزان عملكرد دانه و عملكرد زيستي در بوته شد. محلول پاشي ويتامين‌ها نسبت به تيمار شاهد اثر افزايشي روي اين صفات نشان دادند. بيشترين مقدار عملكرد دانه در بوته در تيمارهاي پيريدوكسين (1.1 گرم) و تركيب آن با تيامين (1.2 گرم) حاصل شد.