واكنش عملكرد، اجزاي عملكرد و تركيب اسيدهاي چرب آفتابگردان به آرايش فضايي و سطوح مختلف نيتروژن

به منظور بررسي اثر آرايش‏هاي مختلف كشت و سطوح مختلف نيتروژن روي عملكرد، اجزاي عملكرد و پروفايل اسيدهاي چرب آفتابگردان، اين آزمايش به‌صورت كرت‏هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1400 انجام شد. الگوهاي مختلف كشت در پنج سطح (كشت مستطيلي معمولي، كشت مستطيلي پهن، كشت مربعي، كشت مثلث متساوي‌الاضلاع و كشت درهم) به‌عنوان كرت‌هاي اصلي و سطوح مختلف كود شيميايي نيتروژن (اوره) در سه سطح (كاربرد 100، 75 و 50 درصدي نياز كودي گياه به اوره) در كرت‌هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بيش‏ترين وزن خشك برگ ها و ساقه ها در آرايش كاشت مثلثي در هر سه سطح كاربرد نيتروژن به دست آمد. به‌طوري‌كه آرايش كاشت مثلثي افزايش 30 درصدي در وزن خشك برگ ها و ساقه ها نسبت به آرايش كاشت مستطيلي پهن داشت. تيمار كشت مستطيلي معمولي با كاربرد 100 درصدي نيتروژن بيش‏ترين مقدار اسيد چرب اسيد پالمتيك، تيمار كشت درهم و مثلثي با كاربرد 50 درصدي نيتروژن به ترتيب بيش‏ترين درصد اسيد استئاريك و اسيد اولئيك را داشتند. درحالي‌كه تيمار كشت مستطيلي پهن با كاربرد 75 درصدي نيتروژن بيشترين اسيد لينولئيك را نسبت به بقيه تيمارها داشت. همچنين نتايج نشان داد كه عملكرد و اجزاي عملكرد در سيستم كشتي مثلثي بيش‏تر از ساير سيستم‏هاي مورد بررسي بود؛ به‌طوري‌كه با كاهش مصرف نيتروژن تا 50 درصد در اين سيستم كشت، عملكرد اختلاف معني‏داري با كاربرد 100 درصدي نيتروژن نداشت. لذا استفاده از آرايش فضايي كشت مثلثي به‌عنوان بهترين سيستم كشت براي آفتابگردان معرفي مي‏شود.