ارزيابي تنظيم محتوي دي‌آمين كاداوارين به‌عنوان شاخص تحمل تنش سرما در نخود زراعي

سازگاري متابوليكي گياهان به تنش سرما نقش مهمي در رشد، بقا و عملكرد گياهان زراعي دارد. دي آمين كاداوارين به عنوان يك اسموليت احتمالا در جهت مقابله با تنش اكسيداتيو القاشده توسط سرما مشاركت دارد. در اين پژوهش، ميزان پراكسيد هيدروژن(H2O2) ، كاداوارين (Cad)، فعاليت آنزيم دي آمين اكسيداز(DAO)  و بيان نسبي ژن دي آمين اكسيداز(DAO)  در دو ژنوتيپ متحمل (Sel96th11439) و حساس(ILC533)  نخود زراعي (Cicer arietinum L.) تحت تنش سرما (چهار درجه سلسيوس) به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي مطالعه شد. در ژنوتيپ متحمل، ميزان  H2O2پس از افزايش معني دار در روز اول تنش، در روز ششم كاهش معني داري در مقايسه با شاهد نشان داد (بيش از 4.7 درصد)؛ درحالي كه تجمع آن در ژنوتيپ حساس مشاهده شد (تا50 درصد). اين نتايج بيانگر سازگاري نسبي به تنش سرما در ژنوتيپ متحمل بود. تحت تنش سرما متابوليت Cad در ژنوتيپ متحمل در روز ششم تنش مشاهده شد (ميزان 18 نانومول بر گرم در وزن تر). به موازات افزايش ميزان  Cadتحت تنش سرما، در ژنوتيپ متحمل فعاليت آنزيم DAO و بيان نسبي ژن DAO به عنوان مسيرهاي بيوسنتز اين متابوليت در روز ششم تنش افزايش معني داري يافت (به ترتيب تا 3.5 و سه برابر). حداكثر فعاليت اين مسير در ژنوتيپ متحمل در روز ششم پس از تنش سرما مشاهده شد. در پاسخ هاي ديرهنگام تحت تنش سرما، تجمع Cad در ژنوتيپ متحمل منجر به كاهش آسيب سلولي (نتايج (H2O2 و بهبود درجه تحمل نخود به سرما شد. اين شاخص ها در ارزيابي ژنوتيپ هاي نخود تحت تنش سرما موثر بوده و به كارگيري آن در برنامه هاي به نژادي مفيد است.